خروج تقاضای سوداگرانه از بازار مسکن/پس‌اندازها به سمت بانک‌ها رفته است

به گزارش ایمنا به نقل از اتاق بازرگانی اصفهان علی سرزعیم  در سمینار  چشم انداز و تحلیل بازار مسکن، بورس و طلا و ارز در سال ۹۷، به بررسی چشم‌انداز اقتصادکلان ایران و تحولات بازار دارایی پرداخت و اظهار کرد: تحولات بازار دارایی تابعی از متغیرهای ساختار و متغیرهای کوتاه مدت است. در بازار مسکن، متغیرهای ساختاری متغیرهایی چون میزان تقاضای مسکن (ساختار سنی جامعه، نرخ اشتغال، مهاجرت و نرخ ازدواج و طلاق) و میزان عرضه مسکن (عمر خانه‌ها، کیفیت خانه‌ها، حوادث طبیعی و ...) هستند.

وی تصریح کرد: در بازار طلا، تحولات بازار کالاهای اساسی (نفت و فلزات) و سیاست‌های پولی فدرال رزرو آمریکا و بانک‌های مرکزی موثر هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی خاطر نشان کرد: در بازار ارز، غیر از عرضه ارز به واسطه سرمایه‌گذاری خارجی و تقاضای ارز برای واردات، سیاست ارزی دولت برای تشویق صادرات و جبران کسری بودجه نیز موثر است.

وی اضافه کرد: متغیر کوتاه مدتی که تحول بازار دارایی ایران  بسیار موثر است، حجم نقدینگی است. اگر رشد نقدینگی در تناسب با رشد اقتصادی می‌بود، تحولات بازار دارایی رابطه نزدیک‌تری با تحولات بخش حقیقی اقتصاد داشت.

سرزعیم با بیان اینکه جابه جایی نقدینگی بین بخش‌های مختلف بازار دارایی، سرشت تحول بازار دارایی را رقم می‌زند، افزود: در حال حاضر تقاضای سوداگرانه از بازار مسکن خارج شده و تنها تقاضای مصرفی باقی مانده و تقاضای مصرفی هم به واسطه ضعف رشد اقتصادی به شدت تضعیف شده است. در شرایط فعلی پس‌اندازها متوجه حوزه بانکی است.

وی اضافه کرد: وقوع یک اتفاق خاص نظیر یک بحران در یک بانک خاص و تسری آن به برخی یا همه بانک‌های دیگر یا فشار برای کاهش شدید نرخ بهره بانکی می‌تواند بازار دارایی را دستخوش تغییر کند.

 معاون امور اقتصاد و برنامه‌ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توضیح داد: بعد از مدت ها سود پرداختی نظام بانکی به سپرده‌گذاران مثبت شده است. روند کاهش شدید تورم این انتظار را ایجاد کرده است که نرخ بهره اسمی نیز به شدت کاهش یابد همچنین مقاومت نرخ بهره در برابر کاهش درصد تعهدات بلندمدت و مشکلات عرصه بانکی است.

 وی به تحلیل تحولات بازار نفت اشاره کرد و گفت: چشم انداز مثبت برای رشد اقتصادی چین وجود دارد ولی شکننده است و برای  اتحادیه اروپا مثبت است و برای آمریکا بالاست.

سرزعیم اضافه کرد: عرضه نفت شیل در آمریکا نیز عرضه نفت را در سطح جهان افزایش داده و آمریکا را از یک کشور واردکننده نفت به کشوری صادرکننده تبدیل کرده است. چشم انداز رشد برای قیمت نفت وجود دارد اما نه خیلی زیاد و خیلی شدید.

وی تولید سالانه‌ طلا در جهان را  حدود ۲۵۰۰ تن برآورد کرد و گفت: مهمترین تولیدکنندگان طلا آفریقای جنوبی، چین، استرالیا، آمریکا و روسیه است در حالی که کل طلای استخراج شده جهان بیش از ۱۸۰ هزار تن است.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی مصرف‌کنندگان بزرگ طلا را شامل هند، تقاضای خانوارها برای حفظ پس‌انداز، آمریکا  ابزار ذخیره ارزش موسسات بانکی و مالی به جای اوراق قرضه دلار و چین  تغییر جهت تقاضای چین از اوراق قرضه آمریکا به طلا برشمرد و گفت: در یک افق زمانی طولانی مدت هرگاه بازارهای مالی با بحران نقدینگی مواجه شدند، قیمت طلا افزایش یافت. در ایران هرگاه در بخش مالی با مشکل نقدینگی ارزی مواجه می شویم، نرخ ارز افزایش یافته و از محل آن سکه و طلا نیز گران می‌شوند.

سرزعیم تاکید کرد: هرگاه اوراق قرضه در جهان با ارزش شود، به طلا بی اعتنایی خواهد شد. برعکس، هرگاه اوراق قرضه کم اعتبار شوند، طلا رشد خواهد کرد. هرگاه اوضاع اقتصادی در رونق باشد و اعتماد به پول کاغذی زیاد باشد، قیمت طلا کاهش خواهد یافت.

وی یادآور شد: هرگاه سیستم اقتصاد کشورهای توسعه یافته با تورم روبرو شد، قیمت طلا افزایش یافت. هرگاه اعتماد به سیستم بانکی و مالی جهانی زیاد باشد، طلا مورد توجه قرار نمی‌گیرد. نرخ های بهره بالا انگیزه نگهداری سهام را کاهش داده و این امر زمینه افزایش قیمت طلا را فراهم کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی همچنین با تحلیل ارز در سال ۹۷، گفت: ارز متغیری کلیدی در اقتصاد ایران است زیرا اقتصاد ایران یک اقتصاد کوچک و باز است و دولت یک بازیگر مهم در بازار ارز است اما دخالت‌های دولتی در مقایسه با دیگر عوامل همچون رشد تجارت خارجی ایران و انتظارات آتی سرمایه گذاران کم اهمیت است.

وی دو عامل اصلی تعیین‌کننده جهش‌های ارزی بوده است  را کاهش قیمت نفت و  افزایش تجارت خارجی برشمرد و گفت:در سالهای اخیر دو عامل ریسک سیاسی تحریم و تشدید نقدینگی  نیز بر جهش های ارزی تاثیر داشته است.

حل مشکلات بانکی بدون دخالت دولت امکان پذیر نیست

مدرس دانشگاه و تحلیلگر بازار بورس در این همایش مشکل اصلی بانک ها را  دارایی های مسموم و بالا بودن هزینه ها برشمرد و گفت: مطالبات معوق و سررسید گذشته و مشکوک الوصول، مستغلات و املاک، طلب از دولت و افزایش هزینه های سپرده از جمله این مشکلات است.

مرتضی عباد حل مشکلات بانکی بدون دخالت دولت و همکاری سایر ارگان ها را امکان پذیر ندانست و افزود: در همه جای دنیا دولت سیستم بانکی رو نجات می دهد ولی اینجا دولت بخشی از مشکل بانک ها است.

وی تاکید کرد: سیستم بانکی توان ترمیم خود را ندارد و بدون نجات سیستم بانکی  نمی توان شاهد نجات اقتصاد کشور بود.

این مدرس دانشگاه به بررسی بازار بورس درسال ۹۶ پرداخت و گفت: بازار بورس ایران  تحت تاثیر مثبت دلار، رشد بدون نوسان، رشد سهام های دلاری و مربوط به قیمت های جهانی، تحلیل پذیر شدن بازار، برگشت نسبی پول ها، بالا رفتن حجم معاملات، کمرنگ شدن سفته بازی و ...  رفتار کرد.

وی تصریح کرد: بورس در سال ۹۷ با چالش های از قبیل برجام، دلار، قیمت های جهانی، بودجه، نرخ سود بانکی و تورم روبروست.

عباد انتظارات از بازار بورس۱۳۹۷ را شامل تثبیت قیمت سهام دلاری، رشد بازار به اندازه ای بیشتر از تورم، رشد سهم هایی که افزایش نرخ خواهند گرفت، افزایش DPS، تطبیق بازار با دلار ۴۵۰۰ تومانی و تثبیت  EPS پیش بینی کرد.

وی تصریح کرد: در بخش فناوری اطلاعات بورس  رشد با توجه به اخذ قراردادها، به تغییرات سهامداران عمده و ورود بانک ها و موسسات دقت کنید، چون ماهیت شرکت ها قراردادی است.

عباد خاطرنشان کرد: در بخش شرکت های ساختمانی بورس شاهد افزایش هزینه های مالی، تداوم رکود در فروش، رشد قیمت ساختمان به اندازه تورم به همراه تداوم رکود، افت تقاضای موثر و مصرفی خواهیم بود و سهامداران باید  به شرکت هایی توجه کنید که بدهی پایین و دارایی زیاد دارند و در مجموع  جزو گروه های پیشرو بازار  نخواهد بود.

وی  اوراق تامین مالی  را وابسته به رفتار دولت در نرخ سود بانکی خواند و گفت: در بخش سرمایه گذاری ها سهم هایی که هنوز تطبیق نیافته اند همیشه یه دوره از رشد عقب هستند و با توجه به رشد بخشی از بازار در سال گذشته سال آینده می توان در این گروه رشدهای خوبی رو شاهد بود.

 وی به پیش بینی گروه سیمان و کاشی پرداخت و گفت: صادرات، دلار، افزایش نرخ سود و تداوم رکود داخلی نقش موثری درسوددهی سهام این گروه در  سال ۹۷ دارد همچنین گروه بانک های بورس اگر باز بشوند و ذخایر درست گرفته شود، ممکن هست رشد کنند.

عباد به تحلیل گروه خودرویی بورس اشاره کرد و گفت: از پرهیجان ترین گروه در سال ۹۷ به دلیل افزایش نرخ، بحث دلار و کالای جانشین خواهد بود همچنین گروه محصولات غذایی با افزایش نرخ سود بانکی و وجود تقاضا سنجیده می شود.

وی گروه های فلزات اساسی، پتروشیمی، کانی ها، پالایش نفت و سنگ آهن را با قیمت ثابت و رشد اندک پیش بینی کرد و افزود: اوراق قرضه، صندوق های اعتباری و مالی و بزرگ شدن دولت و کسری بودجه و کاهش بودجه عمرانی از چالش های سال آینده دولت است و دولت بلاتکلیف است و برنامه ای برای مدیریت چالش های پیش رو ندارد و این بزرگترین ضعف دولت است.