به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از مهمترین امتیازات آیین اسلام بر دیگر آیین‌های ابراهیمی، توجه ویژه آن به علم و دانش است. اسلام همگان را بر اساس منطق و تفکر سالم به مبانی اعتقادی خود فرامی‌خواند و از انسانها می‌خواهد نخست در آموزه‌های آن بیندیشند و اگر آن را مطابق با واقعیت یافتند به آن ایمان بیاورند.
ظهور اندیشه‌های حق و باطل
عبدالرضا ایزدیان – کارشناس ارشد تاریخ ایران در گفت و گو با ایمنا اظهار کرد: یکی از ویژگی های عمده دوره امام صادق(ع) این بود که شور و نشاط علمی و فرهنگی در جامعه اسلامی گسترش چشمگیر و کم نظیری پیدا کرد.
وی ادامه داد: بر اساس آنچه در منابع تاریخی آمده است در زمان امام صادق(ع) علوم اسلامی و علوم انسانی گسترش فراوانی یافت تا جایی که در سایه این نهضت علمی هرکس می‌توانست فراورده‌های فکری خود را عرضه کند.
محقق تاریخ تصریح کرد: در آن زمان دانشمندان در موضوعات مختلف به بحث و بررسی مشغول شدند و در این میدان عرضه اندیشه ها حتی افکار الحادی و جریانات فکری منحرف نیز مجال بروز پیدا کردند.
ایزدیان گفت: حرکت علمی و فرهنگی امام صادق علیه السلام در آن حد از اهمیت است که می توان گفت سرسلسله همه جریان ها و حرکت های علمی مسلمانان به نوعی از این امام بزرگوار بهره جسته اند تا آنجا که تمام امام های اهل تسنن یا بدون واسطه و یا با واسطه شاگرد ایشان بوده و نزد امام شاگردی کرده اند.
وی اضافه کرد: مهمترین مرکز حوزه‌های سنی یعنی دانشگاه الازهر مصر که از هزار سال پیش توسط شیعیان فاطمی تشکیل شده و تاکنون مشغول فعالیت است و همه حوزه های دیگر اهل تسنن منشعب از آن هستند، تحت تأثیر نهضت علمی امام صادق(ع) ایجاد شده‌اند.
فتوحات اسلامی در قرون نخستین اسلام با منطق و استدلال همراه نبود زیرا آن فتوحات برخلاف منطبق پیامبر اسلام(ص) و حضرت علی(ع) بود اما پس از گذشت حدود ۲ قرن حقایق آشکار شد و ملت های تازه مسلمان با درک اندیشه والای آیین اسلام به این آیین گرویدند.
ایران، در میان سرزمین هایی که در قرون نخستین اسلامی فتح شد از اهمیت بیشتری برخوردار بود زیرا ایرانیان دارای اصلوب تمدنی قدرتمند و ساختار اجتماعی منسجمی بودند، اعراب پس از فتح ایران، باوجود آنکه ایرانیان با میل و رغبت به آیین اسلام گرویده بودند اما کشتار زیادی در شهرهای ایران انجام دادند و بسیاری از کتابخانه های ایرانی را سوزاندند، اما قوم زیرک و دانای ایرانی به زودی دریافتند که اولاد علی بن ابی طالب(ع) با این قبیل رفتارها مخالف هستند و به همین دلیل در شمار بهترین شیعیان علوی درآمدند.
در میان امامان شیعه، امام صادق(ع) به نشر معارف اسلامی و تربیت شاگردان زیادی مشهور هستند. مکتب جعفری که به دلیل خدمات شایان توجه امام صادق(ع) به این نام مشهور شده است، بعدها از سوی ایرانیان رواج بسیاری یافت.
بزرگترین مروجان مذهب جعفری
حجت الاسلام محمد حسین قربانی – کارشناس مسائل مذهبی در اینباره با اشاره به آیه: «ولو نزلناه علی بعض الاعجمین فقراه علیهم ماکانو به مومنین» یعنی «اگر قرآن را به فردی از عجم فرو می فرستادیم اینان(اعراب) هرگز به آن ایمان نمی آوردند.» اظهار کرد: امام جعفر صادق(ع) درباره این آیه فرمودند: «آری اگر قرآن بر عجم نازل شده بود، عرب به آن ایمان نمی آورد ولی بر عرب نازل گشت و عجم ایمان آورد و این فضیلت ایرانیان است.» و سخنانی از این نوع درباره فضائل علمی و فرهنگی ایرانیان بسیار زیاد است.
وی تأکید کرد: حضرت علی(ع) ایرانیان را اقوامی دلیر و دانا و زیرک می‌دانست و بر اساس آنچه از سایر ائمه به جا مانده است سایر آن بزرگان نیز به همین طریق ایرانیان را مورد ستایش قرار می‌دادند این در حالی بود که امویان و عباسیان بدترین تحقیر و توهین ها را نسبت به نژاد ایرانی روا می داشتند.
کارشناس مسائل مذهبی ادامه داد: ایرانیان دانستند که امام علی(ع) و اولادش بهترین اهل اسلام هستند پس در طول ۱۴ قرن بیشترین تلاش را برای نشر معارف ایشان انجام دادند.
حجت الاسلام قربانی اضافه کرد: ایرانیان بزرگترین مروجان مذهب جعفری بودند، مراجع تقلید و فقیهان شیعه در طول تاریخ بیشترین آثار را در نشر معارف اسلام و تفسیر قرآن بر اساس روایات ائمه نوشتند و این نهضت همچنان ادامه دارد./
نظر شما