یک هشتم جمعیت کل جهان گیاهخوار و خام گیاهخوار هستند

به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، حرف وحدیث ها درباره رژیم گیاه خواری تا جایی است که گروهی از متخصصان، گیاهخواری را منع می کنند و آن را رژیمی ناقص می دانند که سلامت جسمی افراد را به خطر می اندازد و از سوی دیگر گروهی بر این اصل پافشاری می کنند که گیاه خواری نه تنها یک رژیم غذایی سلامت و کامل است، بلکه یکی از بهترین روش ها برای مبارزه با برخی بیماری های مزمن به شمار می رود.

گیاهخواری یک مدل ثابت غذاخوردن نیست که فقط در آن منابع حیوانی حذف شود چرا که انواع مختلفی از گیاهخواری با درجه های مختلف حذف منابع حیوانی وجود دارد که از ماهی گیاهخواری، ماکیان گیاهخواری، شیر تخم مرغ گیاهخواری تا انواعی که نه تنها صرفا گیاهخوارهستند بلکه گیاهان را خام می خورند (خام گیاهخواران) متفاوت هستند.

اما یکی از متعادل ترین رژیم های گیاهخواری «شیر تخم مرغ گیاهخواری» است که در آن فرد لبنیات و تخم مرغ را به عنوان منبع پروتئینی دریافت می کند.

اگر برای رژیم گیاهخواری درست برنامه ریزی شود، می تواند رژیم کاملی باشد اما اگر در آن زیاده روی هایی شود، فرد را در معرض خطر کم وزنی، کم خونی فقر آهن و برخی کمبودهای دیگر قرار می دهد.

متخصص تغذیه و رییس دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که ۲۸ سال است در زمینه مشاوره تغذیه تجربه دارد، در گفتگو با خبرنگار ایمنا می گوید: در حال حاضر نزدیک به ۱۷ مرکز فناوری در حال تحقیق درباره زوایای مختلف رژیم های گیاهخواری هستند.

دکتر محمد حسن انتظاری خاطرنشان می کند: اعتقاد به گیاه خواری را می توان تا ابتدای تکامل موجودات انسانی دنبال کرد اما این باور در دهه ۱۹۷۰ به اوج خود رسید و در تمام این سالها عده ای بر این باور بودند که با رژیم های گیاهخواری می توان بسیاری از مشکلات بیماران را کاهش داد.

وی یادآور می شود: طبق آمارهای اعلام شده حدود  یک هشتم از جمعیت کل جهان گیاهخوار و خام گیاهخوار هستند.

انسان ها نمی توانند گیاه خوار مطلق باشند

متخصص تغذیه بر این باور است که علاوه بر اینکه مهم است چه می خوریم، مهم است که بدن انسان چگونه سازش پیدا کرده چرا که بدن ما از میلیون ها سال قبل با همه چیز خواری سازش پیدا کرده است.

وی با اشاره به اینکه گیاه خواران طیف وسیعی دارند، می افزاید:  برخی فقط گیاهان را هم خام و هم پخته استفاده می کنند که مشکلی ندارند اما برخی گیاهخواران روش های خاصی دارند؛ به عنوان مثال گروهی فقط میوه خوار هستند که سلامتی آنها را با توجه به اینکه میوه ها پروتئین ندارند، با خطر مواجه می کند و بعد از ۲ ماه خود به خود این رژیم را رها می کنند.

دکتر انتظاری تصریح می کند: انسان ذاتاً گیاهخوار نیست و دندان های انسان به همه چیزخواری عادت دارد، پس می تواند از همه چیز با گرایش کمی از گیاهی مصرف کند.

وی ادامه می دهد: اگر لبنیات از گروه غذایی حذف شود به فاجعه منتهی خواهد شد چون ۷۰ درصد زنان ما کمبود ویتامین D دارند و بسیاری هم از مشکل پوکی استخوان رنج می برند.

رییس دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معتقد است که تنها گروه های خاصی می توانند برای مدتی از گیاهخواری تبعیت کنند، به عنوان مثال خانم های بالای ۲۰ سال که ذخایر بدن آنها پر شده است می توانند برای مدت محدود رژیم های های گیاهی را استفاده کنند.

وی اعتقاد به خام گیاهخواری در طولانی مدت را رد می کند و می گوید: یکی از دلایل پیشرفت انسان به خدمت گرفتن آتش برای آشپزی همچنین دورکردن حیوانات شکارچی بود؛ پس به خدمت گرفتن آتش امتیاز فوق العاده در زمینه های غذایی است زیرا از خام گیاهخواری فقط در مدت محدود می توان استفاده کرد.

دکتر انتظاری می افزاید: البته برای بیماران کبد چرب آن هم در مدتی محدود گیاهخواری توصیه می شود.

وی با تاکید بر اینکه انسان ها نمی توانند گیاه خوار مطلق باشند، اظهار می کند: اکثر موجودات گیاه خوار طول عمربسیار کمی دارند.

متخصص تغذیه ادامه می دهد: اینکه گسترش باور دهیم که سرطان ها با گیاهخواری قابل درمان هستند، فرهنگ درستی نیست چرا که به سلامت جامعه ضربه می زند.

وی خاطرنشان می کند: ۹۰ درصد اثر رژیم گیاهخواری در پیشگیری از سرطان ها مؤثر است نه در درمان سرطان!

دکتر انتظاری با تاکید بر اینکه نگرانی های زیادی در رژیم های گیاهخواری از جمله فقدان پروتئین، کلسیم و چربی ها، مواد معدنی وجود دارد، به افراد گیاهخوار توصیه کرد حتی الامکان لبنیات و تخم مرغ را از برنامه غذایی خود حذف نکنند.

وی معتقد است افراد نباید در زندگی خود افراط و تفریط داشته باشند چرا که میانه روی در تمام مسایل و رعایت تعادل بهترین شیوه برای زندگی است.

در طول رژیم، گیاهخواران باید به این نکته ها توجه کنند

گیاهخواران در طول روز منابع گیاهی مختلف به خصوص آنهایی که انرژی بالایی دارند، مصرف کنند، تعداد وعده های بیشتری داشته باشند و در میان وعده هایشان مغزدانه ها و میوه های خشک بگنجانند تا کمبود انرژی شان جبران شود. یکی از مواردی که در رژیم غذایی سنتی ما وجود دارد و در رژیم گیاهخواری هم باید به آن توجه شود، مکمل کردن دوطرفه غذایی است؛ مثلا گروه حبوبات یعنی عدس را با غلاتی مثل برنج مخلوط کرده و عدس پلو را با کشمش بپزند.

این کار باعث می شود کمبود اسیدهای آمینه در پروتئین برنج با اسیدهای آمینه موجود در حبوبات جبران شود.

رژیم گیاهخواری اگر درست برنامه ریزی شود، به خصوص در افرادی که گوشت و چربی زیادی استفاده می کنند، می تواند باعث کاهش وزن شود.

این رژیم اوره، کلسترول و چربی خون را هم پایین می آورد و باعث پاکسازی بدن از مواد زائد می شود.

 در برخی کشورها افراد برای فاصله گرفتن از غذاهای صنعتی و روش های پرورش صنعتی موادغذایی از جمله استفاده از سموم و کودهای شیمیایی، به رژیم گیاهخواری روی می آورند و معمولا برایشان مهم است که از گیاهان ارگانیک، یعنی گیاهانی که در پرورش آنها از هیچ گونه سم شیمیایی یا کودشیمیایی استفاده نشده باشد، مصرف کنند اما در مورد اینکه محصولات مزیتی غیر از نداشتن سم و از نظر ارزش غذایی داشته باشند، شواهد کافی وجود ندارد.

 انتخاب رژیم گیاهخواری در سنین رشد و در شرایط بارداری و شیردهی چندان توصیه نمی شود. بهتر است در سنین رشد از رژیم گیاهخواری صرف فاصله گرفت و ترکیبی از گیاهخواری با منابع حیوانی داشت اما اگر اصرار بر ادامه رژیم گیاهخواری داریم، باید حتماً برخی مکمل ها را مصرف کنیم.