به گزارش ایمنا، نزدیک به ۹۰ سال قبل راه‌اندازی کارخانجات نساجی در اصفهان، این شهر را به یکی از قطب‌های این صنعت در منطقه تبدیل کرد تا آنجا که به آن لقب "منچستر شرق" دادند.
در آن روزگار کارخانجات بافندگی یکی از اصلی‌ترین منابع درآمدی مردم اصفهان به شمار می‌رفت و در کمتر از دو دهه نزدیک به ۱۰ کارخانه بزرگ نساجی در این شهر راه‌اندازی شد.
به گزارش اسناد تاریخی در سال ۱۳۰۴ در آغاز عصر پهلوی نخستین کارخانه نساجی اصفهان با نام "وطن" آغاز به کار کرد و ۱۰ سال بعد دومین کارخانه با نام "ریسباف" تاسیس شد.
به دنبال آن چندین کارخانه دیگر مانند "شهرضا"، "زاینده‌رود"، "پشم‌باف"، "صنایع پشم"، "رحیم‌زاده"، "نختاب"نیز در نقاط مختلف شهر راه‌اندازی شد؛ گفته می‌شود این کارخانه‌ها همگی در قالب شرکت سهامی اداره می‌شدند و مردم شهر با خرید سهام در سود آنها شریک بودند.
برخی از این کارخانجات که در دهه ۴۰ و ۵۰ توسعه گسترده‌ای یافته بودند و روز به روز به اوج می‌رسیدند و امتیازهای متعددی از تولید این سرزمین را به خود اختصاص می‌دادند به دلیل واردات بی‌رویه اجناس ارزان قیمت خارجی، عدم عاقبت اندیشی و به روز نشدن تکنولوژی، چرخ‌های از رده خارج شده و بسیاری از عدم مدیریت‌ها در بخش‌های فنی اکنون به ساختمان‌های مخروبه‌ای تبدیل شده‌اند و برخی از آنها لنگ لنگان طی مسیر می‌کنند.
با این اوصاف "منچستر شرق" کشور که ۴۰ درصد صنایع نساجی، ۷۵ درصد تولید فرش ماشینی، ۸۵ درصد رنگرزی صنعت نساجی و انجام ۴۰ درصد ریسندگی کشور را به خود اختصاص داده اکنون نفس شان به شماره افتاده است.
فعالیت ۳۰ درصدی کارخانه‌ها و کارگاه‌های نساجی استان اصفهان
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان با اشاره به وضعیت صنعت نساجی در استان، گفت: متأسفانه رکودی بی‌سابقه بر صنعت نساجی اصفهان سایه افکنده که موجب نگرانی است.
مظفر چلمغانی با بیان اینکه رکود در صنعت نساجی سبب تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها شده است، اظهار داشت: بسیاری از کارخانه‌ها و کارگاه‌های نساجی استان اصفهان بازار خود را از دست داده‌اند و با کمتر از ۵۰ تا ۳۰ درصد ظرفیت و زیر خط تولید کار می‌کنند.
وی افزود: وعده‌های بسیاری برای بهبود وضعیت صنعت نساجی داده شد، اما متأسفانه هیچ‌کدام از این قول‌ها اجرایی نشده و رکود همچنان گریبان‌گیر نساجی استان اصفهان است.
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان تاکید کرد: نه تنها رکود، کمبود مواداولیه، کمبود نقدینگی، بالا بودن نرخ بهره بانکی و افزایش مالیات کمر صنایع نساجی را خم کرده بلکه واردات کالاهای بی‌کیفیت کشورهای بیگانه سبب شده تا بیشتر آنها با ظرفیت زیر ۵۰ درصد کار کنند.
خمیدگی کمر کارخانه‌ها نساجی با واردات بی‌رویه منسوجات
وی با تاکید بر اینکه جلوگیری از ورود پوشاک به اصفهان در رونق دوباره صنعت نساجی استان نقش به سزایی دارد، گفت: ورود محصولات ساخته شده از خارج همچون پارچه، پوشاک از ترکیه، تایوان، هند و چین به صورت قاچاق سبب ایجاد مشکلات زیادی در این صنعت شده و قاچاق کمر کارخانه‌ها را شکسته است.
چلمغانی با ابراز تاسف از اینکه با افزایش واردات بی‌رویه منسوجات خارجی تار و پود نساجی اصفهان در آینده رشته می‌شود، گفت: بالا بودن قیمت مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات تولیدی و واردات بی‌رویه انواع محصولات تولیدی نساجی از دیگر کشورها در حال حاضر از عمده‌ترین مشکلات موجود در این بخش است.
وی اضافه کرد: با وجود تامین بخشی از نیاز واحدهای تولیدی با مواداولیه داخلی هنوز ۷۰ درصد از مواد اولیه با واردات تامین می‌شود.
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان افزود: علاوه بر واردات مواد اولیه خارجی به کشور، محصولات نساجی مانند نخ و پارچه نیز با واردات از دیگر کشورها وضعیت فعلی بازار منسوجات در داخل را آشفته کرده و کشورهای چین، ترکیه، پاکستان و کره از عمده کشورهای وارد کننده محصولات نساجی به کشور هستند.
وی بیان داشت: در میان کشورهای واردکننده محصولات نساجی، چین رتبه نخست میزان واردات به کشور را به خود اختصاص داده، اما محصولات چینی در مقایسه با منسوجات داخلی با وجود پایین بودن قیمت، کیفیت قابل رقابتی با تولیدات داخلی ندارند.
چلمغانی تصریح کرد: قیمت بالای انرژی و مواداولیه مورد نیاز واحدهای نساجی در داخل سبب افزایش قیمت تمام شده محصولات داخلی گردیده و واحدهای تولیدی داخلی با مدنظر قرار دادن کیفیت بالا در تولیدات خود در مقایسه با اجناس وارداتی، بازار فروش محصولات در داخل را در مقایسه با تولیدات بی‌کیفیت خارجی از دست داده‌اند.
ضربه هولناک مالیات ارزش افزوده بیش از قاچاق بر پیکره نساجی
وی با بیان اینکه مالیات ارزش برافزوده بیشتر از قاچاق به صنعت نساجی ضربه زده است، افزود: ما در زمان رونق تولید هم در رکود بودیم و در حال حاضر انبارهای کارخانه‌ها پر از محصولات است.
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان با بیان اینکه مشکلات داخلی نظیر مالیات باید رفع شود، تصریح کرد: صنعت نساجی نیازمند یک حمایت جدی است تا مشکلات این حوزه نیز برطرف شود، اگر به این مسئله توجه شود، خدمت بزرگی به تولید داخلی شده است.
وی افزود: ارزش افزوده صنعت نساجی نسبت به سایر صنایع بیشتر است که براین اساس از هر کیلو پنبه به ارزش ۲ دلار می‌توان کالایی به ارزش ۲۰۰ دلار تولید کرد.
چلمغانی حذف تعرفه گمرکی انواع مواد اولیه و قطعات نساجی را یکی از راه‌های رونق این صنعت دانست و گفت: با ورود مواد خام و اولیه و همچنین حمایت از تولید داخل می‌توان چرخ‌های صنعت نساجی کشور را به چرخش درآورد.
وی اصفهان را قطب نساجی کشور عنوان کرد و اظهار داشت: حدود ۲ هزار و ۳۰۰ واحد شناسنامه‌دار و ۶ هزار واحد کارگاهی کوچک نساجی بدون شناسنامه در استان اصفهان مشغول فعالیت هستند که ۱۰۰ هزار نیروی انسانی را به کار گرفته‌اند.
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان به ظرفیت جذب ۲۰۰ هزار نفر نیروی انسانی صنعت نساجی استان اصفهان اشاره کرد و گفت: صنعت نساجی کشور پشتوانه ۲۰ دانشگاه و ۱۴ هزار نیروی تحصیل کرده در این رشته است.
صرف تنها ۵ درصد هزینه سرمایه‌گذاری صنعتی در بخش نساجی
وی صنعت نساجی را یکی از ۷ صنعت استراتژیک کشور عنوان کرد و بیان داشت: تنها ۵ درصد هزینه سرمایه‌گذاری صنعتی در این بخش صرف می‌شود، اما ۱۲ درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است.
چلمغانی پیرامون دلایل بروز رکود در صنعت نساجی، تصریح کرد: در وضعیت رکودی و در همه جای دنیا، دولت‌ها در زمان رکود با ایجاد مشوق‌های تولیدی نظیر کاهش نرخ مالیات و نرخ سود تسهیلات، مردم را به سرمایه‌گذاری در تولید تشویق می‌کنند.
وی ادامه داد: بالا بودن نرخ سود تسهیلات، جرائم بانکی و واردات بی‌رویه موجب کاهش ظرفیت تولید کارخانه‌های نساجی اصفهان شده است.
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان تأکید کرد: با وجود مشکلات متعدد و حمایت‌های حداقلی دولت‌ها نسبت به صنعت نساجی، این صنعت آن‌قدر ریشه داشته که در یک دهه اخیر به خوبی در برابر مشکلات مقاومت کرده است.
وی اظهار داشت: صنعت نساجی با وجود اختصاص ۵ درصد از سرمایه‌گذاری کشور، ۱۲ درصد از اشتغال را به خود اختصاص داده است.
چلمغانی ادامه داد: صنعت نساجی از نظر اشتغال‌زایی در رده برترین صنایع قرار داشته و کمتر صنعتی نظیر نساجی ایجاد اشتغال می‌کند.
وی بیان داشت: در سراسر دنیا زمانی که صنعتی با رکود روبرو است تمام متولیان و متصدیان صنعتی با همکاری یکدیگر به یاری صنعت دچار رکود می‌روند، بانک‌ها در اعطای تسهیلات به این صنایع همکاری بیشتری می‌کنند و حتی قوانین را در راستای حمایت از صنایع با تغییراتی اجرایی می‌سازند، اما متأسفانه در کشور ما بسیاری از این مسائل رعایت نمی‌شود.
دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان تصریح کرد: اکنون صنایع نساجی با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، اما همچنان شاهد سخت‌گیری‌های فراوانی در این بخش هستیم، مشکلات مالیاتی همچنان پابرجاست و بانک‌ها نیز همکاری لازم ندارند.
وی افزود: هم اکنون کارخانجات نساجی به علت شرایط اقتصادی با کمتر از ظرفیت خود کار می‌کنند با وجود اینکه اکثر کارخانه‌های داخلی از نظر فناوری از کشورهای دیگر نظیر ترکیه عقب‌تر نیستند.
ورشکستگی صنعت نساجی با نبود حمایت و واردات بی‌رویه پارچه
نائب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: با وجود قدمت هزار ساله صنعت نساجی در اصفهان، طی سال‌های اخیر به دلیل بی‌توجه و واردات بی‌رویه، این صنعت نه فقط پیشرفتی نداشته بلکه با مشکل تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی شده است.
سید ناصر موسوی لارگانی با اشاره به این که صنعت نساجی در کشور و اصفهان سابقه‌ای بیش از هزار سال دارد، اظهار داشت: طی سال‌های گذشته به دلیل نبود حمایت و واردات بی‌رویه پارچه‌ها و محصولات بی‌کیفیت وابسته به نساجی، این صنعت با ورشکستگی روبه‌رو کرده است.
وی بیان داشت: تداوم این وضعیت به طور حتم به بیکار شدن حجم وسیعی از کارگران این کارخانه‌ها می‌انجامد.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس با تاکید بر اینکه متاسفانه فروش مواد اولیه این صنعت باید به صورت نقدی خریداری شود، تصریح کرد: به دلیل این مشکلات صنعت نساجی با ظرفیت کامل خود تولید نداشته و کارخانه‌های نساجی به دلیل تعدیل نیرو با مشکلات بسیاری روبه‌رو شده‌اند.
وی یادآور شد: صنعت نساجی برای جلوگیری از رکود و تعطیلی نیازمند حمایت دولت و به خصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص واردات بی‌رویه پارچه و نخ است.
موسوی لارگانی با اشاره به اینکه قاچاق گسترده البسه به کشور مشکلات صنعت نساجی را دو چندان کرده است، گفت: متأسفانه هم‌اکنون قاچاق گسترده پارچه از اکثر معابر مرزی کشور مشکلات صنعت نساجی را دو چندان کرده و مسوولان باید پاسخگوی عواقب تعطیل شدن کارخانه‌های نساجی باشند.
وی با انتقاد از اینکه محصولات قاچاق کل بازار ما را اشباع کرده است، اظهار داشت: به این دلیل مصرف کنندگان ایرانی کمتر به سراغ تولیدات داخلی می‌روند و فروشندگان عمده نیز به دلیل سود بیشتر کمتر به محصولات نساجی کشور گرایش دارند که مجموعه تمام این عوامل ضربه سنگینی به اقتصاد کشور وارد می‌کند.
رکود نساجی با نبود ماشین‌آلات نوین
نماینده مردم فلاورجان در مجلس یکی دیگر از مشکلات رکود نساجی را به روز نبودن ماشین آلات این صنعت برشمرد و افزود: به دلیل به روز نبود ماشین آلات نساجی، مصرف حامل‌های انرژی این صنعت بیشتر و موجب افزایش هزینه تولید و افت کیفیت محصولات شده که دولت با حمایت از صنعت نساجی تا حدودی می‌تواند راهگشای مشکلات آن شود.
وی با تاکید بر اینکه بیش از ۵۰ درصد مشکلات صنعت نساجی ناشی از فرسودگی تجهیزات و به‌روز نبودن آن است، بیان داشت: واردات بی‌رویه منسوجات و فرسوده شدن تجهیزات عاملی برای عقب ماندن ایران در این صنعت شد.
موسوی لارگانی پیرامون اینکه یکی از صنایعی که می‌تواند اشتغال فروان تولید کند صنعت نساجی است، گفت: نوسازی ماشین‌آلات صنعت نساجی کشور می‌تواند در رونق اقتصادی، تولید و اشتغال آن نقش موثری دارد.
وی با اشاره به اینکه دولت باید از این صنعت اشتغال‌زا حمایت ویژه‌ای داشته باشد، اضافه کرد: مسائل بروکراسی اداری در مسیر این صنعت باید برداشته و عوارض‌های که از صنعت نساجی گرفته می‌شود کاسته و در مسیر رشد آن هزینه کنیم.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس با بیان اینکه پنبه تولید داخل توان پاسخگویی به نیاز صنعت نساجی کشور را ندارد، تصریح کرد: برای واردات پنبه تعرفه بسیار بالای قرار داده شده که پیشنهاد داریم خود دولت پنبه مورد نیاز کارخانه‌جات صنعت نساجی را تامین کند.
مالیات بر ارزش افزوده ۹ درصدی مانعی برای رونق نساجی
وی اظهار داشت: صنعتگران کشور ۹ درصد ارزش افزوده پرداخت می‌کنند، اما در خیلی از کشورها این مالیات بر ارزش افزوده را مصرف کننده به عنوان حلقه آخر پرداخت می‌کند.
موسوی لارگانی با بیان اینکه صنعت نساجی کشور قدرت رقابت‌پذیری خود را از دست داده است، بیان داشت: تعداد فراوانی از صنعتگران کشور به دلیل پرداخت نکردن و یا دیر واریز کردن مالیات بر ارزش افزوده با انسداد حساب، ممنوع‌المعامله و ممنوع‌الخروجی روبه‌رو شده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه بیشترین اشتغال مربوط به صنعت نساجی است، خاطرنشان کرد: اگر چرخه صنعت نساجی به‌حرکت درآید اشتغال قابل توجهی را ایجاد می‌کند، طبق فرموده مقام معظم رهبری، دولت باید واردات کالایی که مورد مشابه آن در کشور تولید می‌شود را بر خود حرام شرعی بداند.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس با اشاره واردات بی‌رویه منسوجات از ترکیه و چین است، تاکید کرد: صنعت نساجی قدرت تامین نیاز کشور و حتی صادرات را در صورت انجام حمایت‌های لازم و جلوگیری از ورود حتی یک متر پارچه خارجی دارد.
وی افزود: براساس توافق نامه‌ای که بین ایران و ترکیه امضاء شده واردات و صادرات با تعرفه ترجیهی انجام می‌شود، اما برخلاف این توافقنامه یکی از مواردی که فراوان با تعرفه پایین از ترکیه وارد می‌شود پوشاک و منسوجات است.
یکی از مولفه‌های اساسی در رشد، توسعه و رونق در این عرصه به افزایش تقاضا معطوف می‌شود، امری که به اعتقاد بسیاری از فعالان این حوزه در طول سالیان اخیر، کاهش قدرت خرید مردم باعث تشدید چالش‌ها و معضلات مرتبط با این صنعت شده است.
در حال حاضر بسیاری از واحدها و کارگاه‌های نساجی در اصفهان تعطیل و نیمه تعطیل هستند و با فشارهایی که روی تولیدکنندگان وارد می‌شود، حمایت از تولید در حد شعار باقی مانده است.
نساجی یکی از صنایعی است که با حمایت از آن و حرکت به سمت رونق دوباره آن، حداقل می‌توان مشکل بیکاری استان اصفهان را تا حد زیادی حل کرد چرا که در گذشته‌های نه چندان دور این صنعت سفرهای مردم و کارگران این شهر را رونق بخشیده بود.
به همین علت امیدواریم مسئولان استانی و دولتی این صنعت را جدای از همه صنایع دیگر مورد حمایت قرار دهند تا در آینده‌ای نه چندان دور شاهد رونق دوباره آن باشیم.
با وجود همه آنچه گفته شد امیدواریم با فرهنگ‌سازی و جلوگیری جدی از واردات بی‌رویه منسوجات به داخل کشور مردم به سمت استفاده از تولیدات داخلی روی بیاورند و باز هم بتوانیم به همان شرایط دوران رونق صنعت نساجی اصفهان بازگردیم.
نظر شما