تولید ریل ملی همچنان در پرده‌ای از ابهام/گره کور ریل داخلی در دولت دوازدهم باز می‌شود؟

به گزارش ایمنا، ۲۷ مهر ماه سال ۹۵ در مراسم رسمی با حضور پورسید آقایی معاون سابق وزیر راه و شهر سازی و مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران قرارداد خرید ۴۰ هزار تن ریل U۳۳ منعقد شد.

مدیر عامل سابق راه آهن جمهوری اسلامی ایران در آن زمان اعلام کرد که تنها نقطه ضعف توسعه راه آهن کشور در بخش ریل است که بدلیل وابستگی به واردات در شرایط دشوار تحریم ها با مشکلاتی در واردات مواجه بودیم، اما خوشبختانه ذوب آهن در بخش تولید ریل همت کرد.

محسن پورسید آقایی با اشاره به اینکه راه آهن در دولت یازدهم توجه ویژه شده است، گفت که توسعه فولاد بدون راه آهن وجود ندارد.

وی در آن مراسم اعلام کرد که امروز شاهد خط تولید ریل هستیم به این دلیل اولین قرارداد خرید برای تولید چهل هزارتن ریل u۳۳ امضا می شود و اطمینان دارم این ریل با کیفیت مناسب و استانداردهای بین المللی تولید خواهد شد.

پورسیدآقایی با تاکید بر اینکه همت دولت در مجموعه وزارت راه و شهرسازی و صنایع و معادن استفاده از تولید داخل کشور است گفت: در دوران کم پولی و رکود کشور راه آهن و ذوب آهن به دنبال تقویت صنعت داخلی پیش رفتند و با تحویل قرارداد اول کارهای مقدماتی برای خرید صدهزارتن ریل UIC۶۰ را تا پایان سال ۹۵ امضا کنیم.

ریل هندی عاملی برای نابودی تولید ریل ملی

چندی بعد و در دی ماه سال گذشته یکی از نمایندگان مجلس نسبت به واردات ۱۵۰ هزار تن ریل هندی شرکت راه آهن با وجود عقد قرارداد با ذوب آهن اصفهان انتقاد کرد و گفت: با وجود سرمایه گذاری عظیم ذوب آهن اصفهان در پروژه ملی تولید ریل و بدهکاری ۶ هزار میلیارد تومانی این مجموعه بابت زیرساخت های ایجاد شده در این طرح، شرکت راه آهن اخیرا بیش از ۱۵۰ هزار تن ریل از هندوستان وارد کرده که این امر وضعیت نه چندان خوب ذوب آهن را حاد خواهد کرد.

ابوالفضل ابوترابی ادامه داد که مشتری ریل های تولید داخل را شرکت راه آهن است که متاسفانه شرکت راه آهن کشور با این اقدام خود برخورد خوبی با افتخار ملی ذوب آهن نکرده است.

هند شمش مورد نیاز تولید ریلی ملی به ذوب‌آهن اصفهان می دهد

اما معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت اواخر بهمن ماه ۹۵ با اشاره به مذاکرات مستمر با دولت هند از تولید ریل پیشرفته ملی UIC۶۰  با فاینانس هندی‌ها در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان خبر داد و گفت:‌ با توجه به مذاکرات انجام شده تولید ریل ملی از ۲ ماه آینده آغاز می‌شود.

جبارعلی ذاکری با اشاره به پیگیری‌ها برای استفاده از ریل ملی در پروژه‌های زیرساختی حمل‌ونقل، اظهار داشت: طی چند ماه گذشته دولت و وزارت راه و شهرسازی مذاکرات مستمری را با هندی‌ها برای تامین فاینانس ریل تولیدی ذوب‌آهن انجام داده‌اند.

وی ادامه داد: بر این اساس مذاکراتی که به نتیجه رسیده، کشور هند شمش مورد نیاز تولید ریلی ملی را در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان را از محل منابع فاینانس تامین می‌کند که به این ترتیب ریل  UIC۶۰ با کیفیت برای اولین‌بار در کشور تولید می‌شود.

وی با بیان اینکه در پروسه تولید ریل از شمش نیز دولت منابع مورد نیاز را از طریق فاینانس متقبل شده‌اند، افزود: در مرحله اول ۱۰۰ هزار تن ریل مطابق توافق بانک مرکزی هند و یکی از بانک‌های ایرانی تولید می‌شود.

فاینانس ۱۰۰ میلیون دلاری هند برای تولید ریال ملی در مرحله اول

معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت با بیان اینکه حُسن توافق با هندی‌ها در این است که بدون پرداخت نقدینگی از اعتبارات این کشور برای تولید ریلی ملی استفاده می‌کنیم، گفت: کارخانه ذوب‌آهن اصفهان برای تولید ریل، خودش را تجهیز کرده که امیدواریم کیفیت تولید ریلی داخلی قابل قبول باشد چراکه هنوز تولیدات داخلی تست نشده‌اند.

ذاکری انتقال فناوری تولید ریلی را یکی دیگر از مزیت‌های توافق با هندی‌ها اعلام کرد و گفت: با توجه به مذاکرات انجام شده تولید ریل ملی از ۲ ماه آینده آغاز می‌شود.

وی همچنین مبلغ فاینانس تامین شده از سوی دولت هند برای تولید ریلی ملی را در مرحله اول ۱۰۰ میلیون دلار اعلام کرد.

همچنین معاون ساخت و توسعه راه‌آهن اسفند سال گذشته دوباره از تولید ریل ملی تا دو ماه آینده خبر داد و گفت: کشور هند شمش مورد نیاز تولید ریلی ملی را در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان و از محل منابع فاینانس تامین می‌کند که به این ترتیب ریل UIC۶۰ با کیفیت برای اولین‌بار در کشور تولید می‌شود.

آمادگی خرید تمام ریل تولیدی ذوب‌آهن اصفهان را داریم

از سوی دیگر اردیبهشت امسال نیز مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور اعلام کرد که شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل و راه آهن جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تمام ریل تولیدی ذوب آهن اصفهان را خریداری کند.

خیرالله خادمی افزود: تولید آزمایشی ریل ملی در ذوب آهن اصفهان آغاز شده، اما هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده است.

وی اظهار داشت: سال گذشته هندی ها خرید ۲ هزار کیلومتر ریل برای ایران را با فاینانس تامین مالی کردند و هم اکنون با ورود این ریل ها پروژه های ریلی کشور بسرعت در حال انجام است تا بتوانیم در آینده ۵ مرکز استان را به شبکه ریلی کشور متصل کنیم.

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه با انجام سرمایه گذاری های مورد نیاز تولید آزمایشی ریل در کشور آغاز شده و ما آمادگی داریم تمام ریل تولید انبوه ذوب آهن را خریداری کنیم.

تولید و تحویل ریل ذوب‌آهن به راه‌آهن به ازای بدهی‌ها

نعمت زاده وزیر صنعت دولت یازدهم نیز اردیبهشت ماه در خصوص سرنوشت تولید ریل ملی، گفت: ذوب‌آهن اصفهان از سه سال پیش مذاکراتی را با شرکت‌های خارجی برای راه‌اندازی خط تولید ریل ملی آغاز کرده که در حال حاضر این شرکت ریل تولید می‌کند و قرار است همه تولیدات آن از سوی شرکت‌ راه‌آهن خریداری شود.

وی محل تأمین منابع مالی اجرای این قرارداد را منابع داخلی خود ذوب‌آهن ذکر کرد و افزود: با توجه به بدهی‌های انباشته شرکت ذوب‌آهن به شرکت راه‌آهن، در گذشته بابت حمل مواد اولیه و محصولات این شرکت، قرار است به ازای این بدهی‌ها، ریل تولید و تحویل راه‌آهن شود؛ ضمن اینکه کیفیت ریل‌های تولیدی بسیار بالا بوده و امکان حرکت قطار تا سرعت ۲۵۰ کیلومتر بر روی آنها فراهم است که پس از اتمام قرارداد ذوب‌آهن با راه‌آهن، صادرات این محصول نیز آغاز خواهد شد.

با وجود تمام این وعده ها متاسفانه ریل ملی و تولید آن هنوز به نتیجه ای نرسیده و گویا درگیر مشکلات و موارد حقوقی از جمله ضمانت‌نامه‌ها، نوع قرارداد و پیش‌پرداخت‌ها شده است که تاخیر اجرایی و بهره برداری نهایی این طرح ملی را منجر شده است.

تحویل ۸۰ هزار تُن ریل ملی ذوب آهن به وزارت راه و شهرسازی تا پایان امسال

در این خصوص مرداد ماه امسال معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن اصفهان از تحویل ۸۰ هزار تُن ریل ملی به وزارت راه و شهرسازی تا پایان امسال خبر داد و گفت: تاخیر در زمان تحویل ریل ملی به دلیل برخی مشکلات در قراردادها و ضمانت نامه ها است.

احسان دشتیانه با اشاره به اینکه بر اساس توافق انجام شده، ذوب آهن اصفهان تا پایان سال جاری ۴۰ هزار تُن ریل به راه ‌آهن و ۴۰ هزار تُن ریل به شرکت ساخت و توسعه زیربنایی تحویل می دهد، پیرامون دلایل تاخیر در ریل به راه آهن، بیان داشت: تحویل ریل به راه ‌آهن قرار بود تا پایان سال گذشته انجام شود اما به دلیل وجود پاره ای مشکلات در قرارداد و ضمانت‌ نامه‌ها این کار به تاخیر افتاد.

وی افزود: قرارداد ذوب آهن با شرکت راه‌ آهن برای تولید ریل به صورت ارزی بود که آن را به ریالی تبدیل کردیم.

معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن تصریح کرد: همچنین در ضمانت‌ نامه‌ها مشکلاتی وجود دارد که برای برطرف شدن آنها به زمان نیاز داریم.

خرید ریل ملی باید به صورت نقدی انجام شود

وی با اشاره به اینکه مسئولان شرکت توسعه زیرساخت و راه آهن، امکان واردات از طریق فاینانس و عدم توانایی در پرداخت نقدی و ارائه اوراق بجای بودجه نقد را مشکل اصلی خرید ریل از ذوب آهن اعلام کرده اند، گفت: برای برطرف شدن مشکل نقدی تامین ریل ملی، نیاز است دولت در قراردادهای بعدی، بودجه نقدی برای وزارت راه در نظر بگیرد تا خرید ریل‌ ها به صورت نقدی انجام شود.

دشتیانه تصریح کرد: ذوب آهن در حال حاضر برای گشایش فاینانس داخلی با مشکلات متعددی روبرو است.

وی با بیان اینکه این شرکت سرمایه گذاری سنگینی برای پروژه تولید ریل انجام داده است، گفت: کارشناسان راه آهن و سایر شرکت های داخلی مصرف کننده، خطوط نورد ریل و آزمایشگاه های این شرکت را که بر اساس استانداردهای روز دنیا و فناوری های کشور آلمان تاسیس شده اند، مورد ارزیابی قرار داده و کیفیت ریل ملی تولید شده در این شرکت را تایید کرده اند.

معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن اصفهان با اشاره به اینکه روند تولید ریل ملی در ماه جاری با حضور بازرسان شرکت راه‌ آهن در ذوب‌آهن از سرگرفته می شود، افزود: پیش از این، ذوب ‌آهن اصفهان به صورت آزمایشی سه هزار تُن ریل برای مصارف داخلی خود تولید کرده است.

وی گفت: تولید ریل ۴۶E۲ یا U۳۳ هم اکنون بطور کامل در این شرکت، عملیاتی شده و آماده تولید انبوه است.

رفع مشکلات ضمانت‌نامه‌ای و قرارداد ذوب‌آهن در زمینه تولید ریل ملی

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس پیرامون مشکلات تولید ریل راه‌آهن توسط ذوب‌آهن اصفهان، گفت: بعد از مدتی از افتتاح خط تولید ریل راه‌آهن متوجه شدیم که این خط‌ تولید متوقف شده است و به همین منظور جلسات مشترکی را بین مدیران راه‌آهن و ذوب‌آهن برگزار کردیم.

حمیدرضا فولادگر با بیان اینکه دلایل توقف تولید ریل در ذوب‌آهن موارد حقوقی از جمله ضمانت‌نامه‌ها، نوع قرارداد و پیش‌پرداخت‌ها بود که به تدریج حل شد، تاکید کرد: خبر رفع این مشکلات را اواخر سال گذشته دریافت کردیم و بحث‌های کیفی و استانداردهای لازم تولید ریل در ذوب‌آهن اصفهان برطرف شد.

وی با اشاره به اینکه مسئله توقف تولید ریل در ذوب‌آهن اصفهان مربوط به چندماه گذشته بود و خبر جدید مبنی بر توقف تولید مجدد این خط‌تولید شنیده نشده است، اضافه کرد: راه‌آهن در حال استفاده از ریل‌های تولیدی و دپو شده در انبار ذوب‌آهن است و ذوب‌آهن اصفهان نیز تولید محصولات خود را افزایش داده است.

به گفته نماینده مردم اصفهان در مجلس، از اوایل سال جاری مشکلات ذوب‌آهن اصفهان در زمینه تولید ریل بر طرف شد و اکنون در حال تولید است.

وی با تاکید بر اینکه تولید تیرآهن بال پهن نیز به‌همراه ریل از تولیدات جدید ذوب‌آهن اصفهان است، خاطرنشان کرد: ذوب‌آهن اصفهان در زمینه تولید ریل قرارداد امضاء کرده و نمی‌تواند به تعهدات خود عمل نکند.

تولید ریل ملی با شمش و فاینانس هندی

با این حال معاون توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور ۲۳ مرداد امسال اعلام کرد که در هفته جاری برای نهایی شدن فاینانس تولید ریل ملی مسئولان مربوطه به هند سفر می‌کنند.

جبارعلی ذاکری با اشاره به سفر این هفته مسئولان شرکت ساخت، راه‌آهن و ذوب‌آهن به هند، تصریح کرد:‌ این سفر برای نهایی شدن فاینانس هندی‌ها برای تولید ریل پیشرفته انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه بر اساس تفاهم صورت گرفته با هندی‌ها، مقدمات تامین فاینانس این کشور برای تولید ریل ملی در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان فراهم شده است، ادامه داد:‌ بر این اساس هندی‌ها شمش فولادی مورد نیاز را برای ذوب‌آهن تامین می‌کنند و این کارخانه نیز شمش را به نورد تبدیل کرده و پس از آن ریل تولید می‌شود.

بدهی‌های سنواتی، دلیل عدم خرید ریل ملی ذوب‌آهن توسط راه آهن

اما روز گذشته شریعتمداری وزیر صنعت دولت دوازدهم در حاشیه بازدید از کارخانه ذوب‌آهن، با بیان اینکه بدهی‌های سنواتی، دلیل عدم خرید ریل ملی ذوب‌آهن توسط راه آهن است، گفت: طی جلسه‌ای با مسئولان راه آهن جمهوری اسلامی، مشکلات بر سر راه فروش ریل ملی به راه آهن را مرتفع می‌کنیم.

محمد شریعتمداری درباره تولید ریل ملی در کارخانه ذوب آهن بیان داشت: این واحد صنعتی مطابق با استانداردهای روز موفق به تولید ریل ملی شده است، ما اکنون اقدام به واردات ریل از کشورهای مختلف می‌کنیم این در حالیست که با استفاده از ریل ملی می‌توانیم به توسعه فعالیت این واحد بزرگ تولید فولاد کمک کرده و ریل ایرانی نیز در شبکه راه آهن مورد استفاده قرار گیرد.

وی درباره عدم خرید ریل ملی ذوب آهن توسط راه آهن ایران، خاطرنشان کرد: به دلیل بدهی‌های سنواتی گذشته شرکت ذوب آهن به راه آهن جمهوری اسلامی، مشکلات امروز ایجاد شده که برای آن باید راهکاری در نظر گرفت.

وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: به دنبال این هستیم تا طی جلسه‌ای با مسئولان راه‌آهن جمهوری اسلامی، مشکلات بر سر راه فروش ریل ملی به راه آهن را مرتفع کنیم، مالک، محور حل این مشکل است و ما نیز در این راستا مساعدت می‌کنیم.

باید گفت؛ اجرایی شدن قرارداد خرید ریل ملی از ذوب آهن توسط راه آهن جمهوری اسلامی ایران می تواند در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی منجر به خودکفایی ایران در تولید خطوط و توسعه حمل و نقل ریلی کشور شود بنابراین مسئولان کشور باید نسبت به رفع مشکلات تولید ریل ملی تمام تلاش خود را انجام دهند.