به گزارش ایمنا، به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، ثبات بازار ارز می تواند کمک شایانی به گردش بهتر چرخه اقتصادی کشور کند و اغلب کشورهای صنعتی و پیشرفته دنیا اهمیت ویژه ای برای بازار سرمایه و ثبات آن در جهت بهبود روابط تجاری قایل هستند.
اگرچه بازار ارز در ایران قابل پیش‌بینی نیست و دولت نیز راه را بر دلالان و سودجویان تا حدود زیادی بسته است، اما برخی‌ها از دخالت دولت در بازار و تمایل به افزایش نرخ دلار سخن می‌گویند.
تلاطم‌های هر چند آرام چند روز گذشته بازار ارز، برخی را نگران کرده؛ نگران جهشی که دوباره تغییرات نرخ را رقم زند و زمینه‌ساز برخی مشکلات اقتصادی دوباره در اقتصاد ایران شود. از آخرین باری که قیمت ارز مرز ۴۲۰۰ تومان را هم درنوردید، چند ماهی بیشتر نگذشته است.
اما گفته می شود با توجه به قرار گرفتن در زمان سفر حجاج و افزایش تقاضا برای ارز همواره در این زمان شاهد بالا رفتن نرخ ارز بویژه دلار هستیم و گمانه زنی ها از رسیدن نرخ دلار به ۳۸۰۰ تومان حکایت دارد.
البته این مسئله هر سال اتفاق می افتد و فضایی را برای سودجویان فراهم می کند و هر از چندگاهی از کشف ارز قاچاق در نواحی مختلف کشور اخباری به گوش می رسد، اما برنامه ریزی خاصی برای کنترل آن وجود ندارد.
به گفته ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی ایران، همچنین ابتدا و انتهای سال میلادی واواخر فصل سوم سال و همچنین زمان سفر حج، نقطه اوج میزان تقاضا ارز است که افزایش نرخ ارز را به همراه دارد و به نظر می رسد که مسئولان بیشتر از همه به موضوعات ذکر شده اشراف دارند.
سیف همچنین گفته یکی از دستاوردهای دولت یازدهم ایجاد آرامش در بازارهای ارزی کشور بوده و تاکنون در کنترل نوسانات نرخ ارز اقدامات مناسبی صورت گرفته است.
ضرورت افزایش ۸ درصدی نرخ ارز
معاون اسبق ارزی بانک مرکزی پیرامون این موضوع با تاکید بر ضرورت افزایش متوسط سالانه ۷-۸ درصدی نرخ ارز، علت رشد دلار در هفته‌های اخیر را سفرهای خارجی، آغاز حج تمتع و کاهش صادرات دانست.
سید کمال سید علی اظهارداشت: این رشدها افزایش شدیدی نیست، زیرا در آذر ماه پارسال نرخ دلار به بالای ۴ هزارتومان و حتی ۴ هزار و ۱۵۰ تومان رسید اما روز گذشته ۳۸۱۲ تومان بوده است.
وی افزود: این را باید در نظر داشت که در فصل تابستان حجم سفرهای خارجی زیاد است و در هفته‌ها و روزهای اخیر، افزایش تقاضا از جانب خرید ارز حجاج را هم باید در نظر گرفت.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات با بیان اینکه یک مساله مهم این است که باید نگاه کرد دولت دوازدهم با چه ترکیبی سر کار خواهد آمد، گفت: این سوال وجود دارد که ترکیب تیم اقتصادی چه خواهد بود، اگر تیم اقتصادی دولت تغییرات زیادی نداشته باشد و در سیاست‌ها تغییر خاصی رخ ندهد، نرخ ارز کنترل خواهد شد اما اگر تغییرات اساسی در تیم اقتصادی انجام شود، بازار دقت می‌کند که چه کسانی تعیین می‌شوند.
سید علی تصریح کرد: اگر محور سیاست‌ها در دولت آینده صادرات باشد، باید کمی نرخ ارز افزایش یابد تا صادرات صرفه اقتصادی داشته باشد؛ قیمت ارز به صادرات حرکت می‌دهد، البته این افزایش یابد در حد معقول باشد به طوری که اگر سالانه حداقل ۷ تا ۸ درصد نرخ ارز تعدیل شود، صادرات گزندی از بابت نرخ ارز نمی‌بیند.
به گفته وی در صورتی که به طور متوسط سالی ۷ درصد نرخ ارز تعدیل نشود، صادرات لطمه خواهد دید.
کاهش صادرات و افزایش نرخ ارز
معاون اسبق ارزی بانک مرکزی در واکنش به این نکته که در ۴ ماهه اول امسال صادرات کشور کاهش قابل توجهی داشته است، گفت: به طور طبیعی وقتی صادرات کاهش می‌یابد، عرضه ارز حاصل از صادرات به بازار کاهش می‌یابد و این فاصله را باید بانک مرکزی با عرضه ارز پر کند.
وی در پاسخ به این سوال که محدودیت‌های اخیر ورود ارز به کشور در چند ماه اخیر و بازگشت مبادلات ارزی به صرافی‌ها، یکی از دلایل افزایش نرخ ارز نیست، گفت: من معتقد نیستم در نقل و انتقال ارز محدودیت به وجود آمده است زیرا اگر این اتفاق افتاده بود، نرخ ارز به شدت افزایش می‌یافت.
سید علی ادامه داد: نرخ ارز در هفته‌های اخیر حداکثر ۴۰ تا ۵۰ تومن تغییر کرده و این نوسانات، نوسان‌های قابل توجهی نیست. البته نرخ ارز باید به صورت بطئی افزایش یابد.
وی در پاسخ به این سوال که دورنمای بازار ارز نگران کننده نیست، گفت: خیر، دولت باید به نرخ ارز و نرخ سود بانکی باید حساس باشد زیرا این دو مولفه بسیار مهم است.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات با تاکید بر اینکه نباید نرخ ارز را ثابت نگه داشت، افزود: اگر نرخ ارز ثابت بماند مجددا پس از چند سال اتفاقات سال ۹۰-۹۱ رخ خواهد داد و عدم تعادل در بازار به وجود می‌آید.
وی افزود: این را باید در نظر داشت که در فصل تابستان حجم سفرهای خارجی زیاد است و در هفته‌ها و روزهای اخیر، افزایش تقاضا از جانب خرید ارز حجاج را هم باید در نظر گرفت. وی با تاکید بر اینکه نباید نرخ ارز را ثابت نگه داشت، افزود: اگر نرخ ارز ثابت بماند مجددا پس از چند سال اتفاقات سال ۹۰-۹۱ رخ خواهد داد و عدم تعادل در بازار به وجود می‌آید.
لزوم نظارت بر بازار ارز
همچنین مهدی تقوی کارشناس اقتصادی پیرامون روند افزایشی قیمت دلار، گفت : با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت و ورود بخشی از پول‌های بلوکه شده انتظار می رفت قیمت دلار روند کاهشی داشته باشد و این سیر صعودی قیمت دلار بدلیل افزایش تقاضا در زمانهای خاص است.
وی بیان کرد: دولت برای جبران کسر بودجه خود ۲ راه پیش روی خود دارد یا باید قیمت دلار را افزایش دهد و یا اسکناس بیشتری چاپ کند که از این رو چاپ اسکناس راه بسیار تورم زا و پرمخاطره‌ای است و در برخی مواقع که تقاضا برای دلار در بازار زیاد نیست و دولت برای افزایش در آمد حاصل از صادرات نفت اقدام به بالا بردن نرخ ارز می کند.
وی در خصوص نتایج روند صعودی قیمت دلار، گفت: این امر باعث تورم و افزایش قیمت کالاهای اساسی شده و از طرفی باعث بالا رفتن هزینه تولید در کشور است که سبب افزایش قیمت تمام شده کالاها نیز می شود و به همین جهت نظارت دقیق بر بازار ارز و ثابت نگه داشتن آن امری ضروری است.
وی در خصوص نرخ حقیقی دلار، گفت: در حال حاضر و با توجه به افزایش قیمت نفت و پول هایی بلوکه شده ای که در اختیار دولت قرار داده شده است می توان گفت نرخ حقیقی دلار باید حدود ۳ هزار و ۲۰۰ تا ۳ هزار و ۳۰۰ تومان باشد.
تاثیر گذاری نرخ دلار بر سایر ارزها
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز درخصوص روند صعودی نرخ دلار، گفت: در چند روز گذشته قیمت ارز با روند صعودی روبرو شده است که تداوم این وضعیت در اقتصاد کشور چالش ایجاد می کند و می تواند حتی در کوتاه مدت، بازار را با مشکل جدی مواجه کند.
رحیم زارع ادامه داد: بازار ارز تحت تاثیر مولفه های اقتصادی و روانی بوده و در روزهای گذشته که قیمت این ارز در کشور روند صعودی را طی کرده، نیز متاثر از رشد تقاضا در بازار و اخبار سیاسی بوده است.
وی با اشاره به تاثیر افزایش نرخ دلار در رشد قیمت سایر ارزها، گفت: این افزایش نرخ ارز، متاثر از موضوع سفر حج، حجاج ایرانی در این روزها بوده و بطور طبیعی در رشد تقاضا برای ارز تاثیرگذار خواهد بود و گاهی انتشار اخبار غیر موثق وضعیت این بازار را با مشکل مواجه می کند.
وی با تاکید بر لزوم یکسان سازی نرخ ارز افزود:در شرایطی که قیمت ارز با افزایش محسوسی روبرو می شود باید با اعمال مدیریت صحیح مانع از جولان سوداگران ارز در بازار شد.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس بیان داشت: از بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت انتظار می رود بازار ارز را کنترل کنند، البته پیش بینی می شود بازار ارز بعد از کاهش تقاضای ارزی حجاج، به ثبات نسبی بازگردد.
بازار ارز تحت تاثیر سفر حجاج
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز درباره افزایش قیمت ارز در بازار، گفت:معمولا قیمت ارز در کشور متاثر از عوامل روانی و اقتصادی است که بازار عرضه و تقاضا ارز را در بازار متاثر می کند.
سید ناصر موسوی لارگانی افزود: با توجه به سفر حجاج کشورمان در روزهای آتی، تقاضا در بازار ارز تحت تاثیر قرار می گیرد و بدیهی است افزایش تقاضا روی رشد قیمت ارزی مانند دلار تاثیرگذار است.
وی بیان داشت: علاوه بر عواملی مانند تقاضای ارز از سوی حجاج و زائران عتبات عالیات، بازار ارز بصورت جزئی و در مدت چند روز بصورت کاذب و روانی تحت تاثیر عهدشکنی آمریکایی ها در اجرای برجام قرار می گیرد.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس همچنین تاکید کرد: آمریکایی ها در اجرای برجام بدعهدی داشته اند و در زمینه راه اندازی مبادلات بانکی بین المللی بصورت مطلوب کارشکنی می کنند.
وی اضافه کرد: با وجود توافقنامه برجام، رونقی که فعالان اقتصادی انتظار داشتند در اقتصاد کشور ایجاد نشده، بنابراین نمی توان عنوان کرد رونق در اقتصاد در افزایش قیمت ارز تاثیر جدی داشته است.
موسوی لارگانی یادآور شد:با توجه به ثبات نسبی در کسب درآمدهای کشور، پیش بینی می شود بازار ارز بانوسانات شدید روبرو نشود و ثبات نسبی در بازار ارز با مشکل چندانی روبرو نشود.
با این حال کارشناسان اقتصادی همگی بر لزوم نظارت بیشتر و برنامه ریزی مدون برای ثبات و کاهش نوسانات نرخ ارز اتفاق نظر دارند. با اینکه از موضوع مطرح شدن تک نرخی شدن ارز سال ها می گذرد مسئولان آن را مستلزم فراهم شدن شرایط می دانند و معلوم نیست که این شرایط که مهیا خواهد شد و شاید اگر نرخ ارز تک نرخی شود سودجویی از آن و مشکلات امروز کشور کاهش یابد.
نظر شما