به گزارش ایمنا، نتایج یک تحقیق سراسری که توسط دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد، نشان می‌دهد سطح سواد سلامت در کشور ٢٩درصد است. آماری نگران‌کننده که می‌تواند زنگ خطری برای نظام سلامت کشور باشد. این درحالی است که سواد سلامت یکی از مولفه‌های بسیار مهم در افزایش سطح سلامت جامعه است.
به‌طورکلی هرچه آگاهی و سواد سلامت افراد جامعه بالاتر باشد، به همان میزان سلامت جامعه نیز ارتقا می‌یابد و از طرف دیگر هزینه‌های درمانی را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد.
به همین دلیل در چند سال اخیر، بیشتر نظام‌های درمانی مترقی در دنیا بخش زیادی از فعالیت‌ها و منابع خود را به حوزه آموزش عمومی اختصاص داده‌اند.
اطلاع مردم از مسائل و نکات مربوط به سلامت بسیار اهمیت دارد؛ چرا که هرچه آگاهی مردم در این حوزه افزایش یابد به همان میزان تشخیص، درمان به‌موقع و پیگیری درمان بهتر و کامل‌تر انجام می‌شود.
امروز درباره موضوع "سواد رسانه ای" گفتگویی را با "دکتر ذبیح الله شاهمرادی- معاون فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان" انجام داده ایم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می گذرد:
این روزها آنقدر رسانه ها رنگارنگ شده اند که طبق اعلام آموزش و پرورش گویا قرار است درسی به نام سواد رسانه ای به کتاب های درسی دوره متوسطه اضافه شود، نقص ما در این بخش سالانه چقدر به سلامت و اقتصاد خانواده ها ضربه می زند؟
گسترش فضاهای مجازی، فضای اطلاع رسانی را به روز کرده و جزو افتخارات بشری است اما این نوآوری آفاتی هم به همراه دارد.
گاهی بمباران های تبلیغاتی به این ماجراها اضافه و باعث می شود تشخیص قسمت صحیح و ناصحیح هر موردی برای افراد مشکل باشد.
بالتبع لازم است پایشی صورت گیرد و اطلاعاتی که در اختیار افراد قرار داده می شود، تداوم سلامتی را به همراه داشته باشد که لازمه آن افزایش سواد رسانه ای است.
سواد سلامت چیست؟
آنچه بخواهد تبدیل به علم شود، گاهی ماه ها و سالها طول می کشد، به عنوان مثال یک تئوری در ذهن فردی شکل می گیرد که فلان دارو برای فلان بیماری خوب است، این تئوری باید از نظر مولکولی، سلولی و سایر موارد بررسی شود، آزمایش های حیوانی بر روی آن انجام و این تجارب به اشتراک گذاشته شود.
ما مشتاق هستیم درباره داروهای گیاهی با تحقیق به این نتیجه برسیم که برای درمان فلان بیماری ها خوب است، اما بدون تحقیق نمی توان حتی داروهای گیاهی را هم تجویز کرد.
افزایش سواد سلامت مساوی با کاهش میزان بیماری ها، هزینه ها و حتی مراجعه به پزشک است.
پژوهشی درباره سواد سلامت در شهرهای بوشهر، مازندران، کرمانشاه، قزوین و تهران برگزار شد که نشان می دهد به طور عمومی سطح سواد سلامت افراد جامعه پایین است اما سواد سلامت خانم ها بالاتر از آقایان است، آیا چنین پژوهشی در اصفهان انجام شده است؟
نشنیده ام چنین اتفاقی صورت گرفته باشد، اما فاکتورهای مختلفی در این باره سهیم هستند.
فکرمی کنم یکی از دلایل این که سطح سواد سلامت خانم ها بیشتر از آقایان است، این است که خانم ها مدت زمان بیشتری در فضاهای مجازی هستند اما اینکه سطح سواد سلامت در کل پایین است را قبول دارم چون آموزش های لازم در این زمینه را به افراد نیاموخته ایم.
کسی که درباره فلان بیماری یا دارو نظری می دهد، در مقابل نظر کارشناسی خود باید متعهد و مسؤل باشد.
افراد باید در هر کاری به سراغ کسانی بروند که دارای تخصص باشند.
در استان ما بیشترین ضربه ای که خانواده های اصفهانی از پایین بودن سواد سلامت می خورند، مربوط به مسایل بهداشتی و درمانی است.
در فضای مجازی حجم عظیمی از اطلاعات پزشکی و درمانی دست به دست می چرخد و نسخه پیچی های زیادی انجام می شود، آیا راهی برای تشخیص درست یا غلط این اطلاعات وجود دارد؟
مراجعه به پزشکان و متخصصان هر اموری بسیار مهم است، هر موردی که خیلی راحت و سهل الوصول است معمولاً بیس علمی ندارد.
به عنوان مثال گفته می شود افزایش ۴ سانتی قد در یک ماه، در حالی که افزایش قد تا سن ۲۰ سالگی امکان پذیر است.
به عنوان مدیر اجرایی در حوزه بهداشت و درمان، بفرمایید دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مکان معتبری را برای مردم این استان پیش بینی کرده که بتوانند اطلاعات خوبی در حوزه های سلامت و بهداشت به دست آورند؟
به صورت فراگیر هنوز مکان معتبری پیش بینی نشده است اما این ایده ارزشمند باید توسط روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی عملیاتی شود.
البته روابط عمومی دانشگاه مأمن خوبی برای اطلاع رسانی در امور سلامت است و پزشکانی که عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی هستند، افرادی دارای تخصص بالا هستند که از چندین فیلتر عبور کرده اند؛ این افراد در کلینیک ها و بیمارستان ها حضور دارند و مأمن خوبی برای اینکه افراد با مراجعه به این پزشکان درباره موارد خود پاسخ های صحیح درمانی را کسب کنند، به شمار می روند.
انتظار می رود رسانه های ملی به خصوص صداوسیما هر روز برنامه هایی برای افزایش اطلاعات سلامت افراد جامعه تهیه و پخش کنند تا سطح سواد سلامت مردم افزایش یابد.
افزایش سواد سلامت با خوددرمانی تناقضی ندارد؟
در قسمت هایی با هم در تضاد خواهد بود، هیچ داروی بی ضرری نداریم اما باید بدانیم چیزی که از دست می دهیم در مقابل آنچه به دست می آوریم ارزش دارد؟
به جا استفاده کردن داروها در درمان بیماری ها بسیار مؤثر است.
در حال حاضر کمتر جوان و نوجوانی وجود دراد که در فضای مجازی سیر نکند، پس باید اطلاعات درست پزشکی در این فضاها انتشار یابد تا در دراز مدت سواد سلامت مردم افزایش پیدا کند.
نظر شما