به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان لنجان، طنین «یاحسین» چشمان اشکبار، پارچه های عزاداری، پرچم های سیاه و طبل ها و سنج ها در شهرستان لنجان دوباره یادآور محرمی دیگر شده است که در سرمای پائیز اشک های گرم نوازشگر گونه های ارادتمندان خاندان نبوت می شود و نفس ها با نوای «حسین، حسین» در سینه ها همراه شده است،
همه ساله با فرا رسیدن ماه محرم، خیابان‌ها، کوچه ها و گذرهای زرین شهر با برگزاری مراسم سیاه‌پوشان مزین به پرچم‌های سیاه می‌شوند و در روز اول محرم با برگزاری مراسم حرکت نمادین ورود کاروان امام حسسین(ع) به کربلا مردم به استقبال این ماه عظیم می روند و در کوچه پس کوچه های لنجان این روزها عاشقان امام حسین (ع) سرگرم عزاداری هستند تا حماسه شهادت اباعبدالله الحسین (ع) را باری دیگر روایت کنند و روایت مظلومیت ۷۲ یار باوفای ایشان را در کوی و برزن به تصویر بکشند.
این روزها وقتی از کوچه ها و گذرهای شهرستان لنجان عبور می‌کنی، هیئت‌های مذهبی مراسم‌های عزاداری برپا کرده‌اند که این مراسم‌ها برگرفته از عضق و علاقه به سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) بوده و هیئت‌های مذهبی و دسته‌های عزاداری سنتی از همان روز اول محرم با اجتماع در مساجد، حسینه‌ها و تکایا اقدام به برگزاری مراسم سینه‌زنی، زنجیر زنی و عزاداری می‌کنند، حضور مشتاق مردم در مراسم‌های مذهبی چشم‌ها را نوازش می‌کند که چگونه ادای نذورات انان بیانگر عشق و ارادت خالصانه عزاداران حسینی به اباعبدالله الحسین(ع) و یاران با وفایش بوده و صدای مرثیه خوان‌ها و مداحان اهل بیت(ع) شما را نیز به حضور در این مراسم‌ها دعوت و مشتاق می‌کند.
اما در این میان برگزاری رسوم و آداب سنتی عزاداری محرم حال و هوایی دیگر را در زرین شهر حاکم می کند چراکه مردم شهرستان لنجان همواره نگاه ویژه‌ای به زنده نگاه داشتن آداب و رسوم دینی_مذهبی کهن خود داشته‌اند و ارادت مردم این دیار به اهل بیت(ع) به خصوص امام حسین(ع) انکار ناپذیر است.
سنگ زنی، آئینی برجای مانده از تمدن غنی اسلامی
یکی از آئین ها و مراسم های کهن زرین شهر که برگرفته از تمدن غنی اسلامی بوده و هرساله در روز عاشورای حسینی با شکوهی روز افزون برگزار می‌شود، آئین مذهبی و کهن سنگ زنی(شاق شاقو) بوده که در نقاط مختلف ایران اسلامی نیز این مراسم به گونه‌های مختلف برگزار می‌شود.
شاید وجه اشتراک این مراسم در شهرها و روستاهای مختلف کشور استفاده از دوتکه چوبی بوده که عزاداران آنها را به هم می‌زنند اما در اجرای آن تفاوت‌های قابل توجهی نیز وجود دارد.
به گفته ریش سفیدان و افراد محلی زرین شهر آئین کهن سنگ زنی از گذشته‌های دور سینه به سینه به نسل امروز انتقال یافته و آین آئین توسط ترک زبانان این شهر برگزار می‌شده و امروز نیز همچون سالیان دور، جوانان این شهر همچنان ادامه دهنده راه گذشتگان خود بوده و هستند، اما در این میان هیچ یک از پیران شهر، از پیشینه تاریخی و زمان دقیق شکل‌گیری این آئین کهن در خطه طلایی ایران زمان مشخصی را یاد نکرده‌اند چراکه سندی مکتوب در این مورد وجود ندارد.
سنگ زنی نماد چیست؟
پیران و ریش سفیدان زرین شهر برگزاری این آئین سنتی و کهن را در ظهر عاشوراذ نمادی از سنگ بر سر زدن عزاداران برای عزای سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) می‌دانند که به مرور زمان چوب جایگزین سنگ شده و این نوع عزاداری نمادی از حرکت قوم بنی اسد در واقعه کربلا بوده که پس از پایان این واقعه دردآور به کربلا می‌رسند و هنگامی که با پیکرهای بی سر و پاره پاره امام حسین(ع) و یاران با وفای ایشان مواجه می شوند، به نشانه عزاداری سنگ وخاک به سر و صورت خود می زنند و پیکرهای این بزرگواران را به خاک می‌سپارند.
سابقه و دیرینه آئین سنگ زنی زرین شهر مشخص نیست اما همه با عشق امام حسین(ع) ای آئین را برگزار می‌کنند
آئین سنگ زنی در ظهر عاشورا با تجمع خیل عزاداران حسینی در میدان اصلی شهر و به همراه دسته‌های سینه زنی و زنجیر زنی در دسته‌های عظیم و با حضور پیر وجوان برگزار می‌شود و به سمت گلستان شهدای شهر حرکت می‌کنند. سنگ زن‌ها و اجرا کنندگان این مراسم در مسیر حرکت خود همزمان با نوای مداحان اهل بیت(ع) که در سوگ اباعبدالله الحسین(ع) با ریتمی خاص نوحه می‌خوانند دو قطعه چوب دایره‌ای شکل را در دست گرفته که اندازه كف دست با قطر تقريبی هشت سانتی متر است که نخی از آن عبور کرده و در پشت دست قرار می‌گیرد و بیشتر از چوب درخت عناب یا گردو ساخته می‌شود و با نظمی محصر به فرد به صورت سه ضرب این چوب‌ها را بر هم کوبیده و هنگامی که افراد خم شده و به پایین می‌روند نماد آن بوده که سنگ را از روی زمین برداشته و وقتی آن را به بالای سر می‌برند یعنی سنگ‌ها را به سر خود می‌زنند و در این هنگان نیز با نوایی خاص، نام حسین(ع)را بر زبان جاری می‌کنند و اینگونه ارادت و ماتم خود را در غم از دست دادن سرور و سالار شهدای نینوا به نمایش گذاشته و غربت امام حسین(ع) و یاران باوفایش در صحرای کربلا را روایت می‌کنند.
همه در سنگ زنی حضور دارند
دامنه برکات و تاثیر قیام عاشورا در بیداری جامعه تا قیامت در زندگی مردم جاری و ساری است از این رو نکته قابل توجه در برگزاری آئین کهن سنگ زنی حضور کودکان، نوجوانان و جوانان و میدان داری پیرغلامان و ریش سفیدان در این مراسم بوده چراکه پیرغلامان و ذاکران اهل بیت(ع) پرچم‌داران دین و اهل بیت(ع) بوده و سالیان متمادی عمر خود را به نشر فرهنگ دینی سپری کرده‌اند و از این رو معتقدند برگزاری مراسم عزاداری سنتی و کهن، اصالتی ارزشمند دارد که از نسل‌های گذشته به آنان رسیده و امروز نیز خود را موظف می‌دانند که این ائین‌های ارزشمند دینی را به نسل‌های بعد از خود انتقال دهند.
یکی از مراسم های زیبا در شهرستان لنجان در پایان عزادری در روز عاشوار نذری دادن است که مردم لنجان ظهر روز عاشورا و تاسوعا بهترین غذای خود را تهیه می کنند و آن را در سینی می گذارند، سینی ها را روی سرهایشان می گیرند و به پشت در حسینیه ای می روند که سینه زن ها، زنجیرزن ها و سنگ زن‌ها از آنجا مراسم عزاداری را آغاز کردند و پس از اقامه نماز جماعت در حسینیه‌ها باز می شود و مردم در صف های طولانی، با سینی هایی بر سر که پر از نذوراتشان است وارد حسینیه می شوند و آنها را در بین عزادارن حسینی تقسیم می‌کنند.02116/131
حامد سلیمیان
همه ساله با فرا رسیدن ماه محرم، خیابان‌ها، کوچه ها و گذرهای زرین شهر با برگزاری مراسم سیاه‌پوشان مزین به پرچم‌های سیاه می‌شوند و در روز اول محرم با برگزاری مراسم حرکت نمادین ورود کاروان امام حسسین(ع) به کربلا مردم به استقبال این ماه عظیم می روند و در کوچه پس کوچه های لنجان این روزها عاشقان امام حسین (ع) سرگرم عزاداری هستند تا حماسه شهادت اباعبدالله الحسین (ع) را باری دیگر روایت کنند و روایت مظلومیت ۷۲ یار باوفای ایشان را در کوی و برزن به تصویر بکشند.
این روزها وقتی از کوچه ها و گذرهای شهرستان لنجان عبور می‌کنی، هیئت‌های مذهبی مراسم‌های عزاداری برپا کرده‌اند که این مراسم‌ها برگرفته از عضق و علاقه به سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) بوده و هیئت‌های مذهبی و دسته‌های عزاداری سنتی از همان روز اول محرم با اجتماع در مساجد، حسینه‌ها و تکایا اقدام به برگزاری مراسم سینه‌زنی، زنجیر زنی و عزاداری می‌کنند، حضور مشتاق مردم در مراسم‌های مذهبی چشم‌ها را نوازش می‌کند که چگونه ادای نذورات انان بیانگر عشق و ارادت خالصانه عزاداران حسینی به اباعبدالله الحسین(ع) و یاران با وفایش بوده و صدای مرثیه خوان‌ها و مداحان اهل بیت(ع) شما را نیز به حضور در این مراسم‌ها دعوت و مشتاق می‌کند.
اما در این میان برگزاری رسوم و آداب سنتی عزاداری محرم حال و هوایی دیگر را در زرین شهر حاکم می کند چراکه مردم شهرستان لنجان همواره نگاه ویژه‌ای به زنده نگاه داشتن آداب و رسوم دینی_مذهبی کهن خود داشته‌اند و ارادت مردم این دیار به اهل بیت(ع) به خصوص امام حسین(ع) انکار ناپذیر است.
سنگ زنی، آئینی برجای مانده از تمدن غنی اسلامی
یکی از آئین ها و مراسم های کهن زرین شهر که برگرفته از تمدن غنی اسلامی بوده و هرساله در روز عاشورای حسینی با شکوهی روز افزون برگزار می‌شود، آئین مذهبی و کهن سنگ زنی(شاق شاقو) بوده که در نقاط مختلف ایران اسلامی نیز این مراسم به گونه‌های مختلف برگزار می‌شود.
شاید وجه اشتراک این مراسم در شهرها و روستاهای مختلف کشور استفاده از دوتکه چوبی بوده که عزاداران آنها را به هم می‌زنند اما در اجرای آن تفاوت‌های قابل توجهی نیز وجود دارد.
به گفته ریش سفیدان و افراد محلی زرین شهر آئین کهن سنگ زنی از گذشته‌های دور سینه به سینه به نسل امروز انتقال یافته و آین آئین توسط ترک زبانان این شهر برگزار می‌شده و امروز نیز همچون سالیان دور، جوانان این شهر همچنان ادامه دهنده راه گذشتگان خود بوده و هستند، اما در این میان هیچ یک از پیران شهر، از پیشینه تاریخی و زمان دقیق شکل‌گیری این آئین کهن در خطه طلایی ایران زمان مشخصی را یاد نکرده‌اند چراکه سندی مکتوب در این مورد وجود ندارد.
سنگ زنی نماد چیست؟
پیران و ریش سفیدان زرین شهر برگزاری این آئین سنتی و کهن را در ظهر عاشوراذ نمادی از سنگ بر سر زدن عزاداران برای عزای سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) می‌دانند که به مرور زمان چوب جایگزین سنگ شده و این نوع عزاداری نمادی از حرکت قوم بنی اسد در واقعه کربلا بوده که پس از پایان این واقعه دردآور به کربلا می‌رسند و هنگامی که با پیکرهای بی سر و پاره پاره امام حسین(ع) و یاران با وفای ایشان مواجه می شوند، به نشانه عزاداری سنگ وخاک به سر و صورت خود می زنند و پیکرهای این بزرگواران را به خاک می‌سپارند.
سابقه و دیرینه آئین سنگ زنی زرین شهر مشخص نیست اما همه با عشق امام حسین(ع) ای آئین را برگزار می‌کنند
آئین سنگ زنی در ظهر عاشورا با تجمع خیل عزاداران حسینی در میدان اصلی شهر و به همراه دسته‌های سینه زنی و زنجیر زنی در دسته‌های عظیم و با حضور پیر وجوان برگزار می‌شود و به سمت گلستان شهدای شهر حرکت می‌کنند. سنگ زن‌ها و اجرا کنندگان این مراسم در مسیر حرکت خود همزمان با نوای مداحان اهل بیت(ع) که در سوگ اباعبدالله الحسین(ع) با ریتمی خاص نوحه می‌خوانند دو قطعه چوب دایره‌ای شکل را در دست گرفته که اندازه كف دست با قطر تقريبی هشت سانتی متر است که نخی از آن عبور کرده و در پشت دست قرار می‌گیرد و بیشتر از چوب درخت عناب یا گردو ساخته می‌شود و با نظمی محصر به فرد به صورت سه ضرب این چوب‌ها را بر هم کوبیده و هنگامی که افراد خم شده و به پایین می‌روند نماد آن بوده که سنگ را از روی زمین برداشته و وقتی آن را به بالای سر می‌برند یعنی سنگ‌ها را به سر خود می‌زنند و در این هنگان نیز با نوایی خاص، نام حسین(ع)را بر زبان جاری می‌کنند و اینگونه ارادت و ماتم خود را در غم از دست دادن سرور و سالار شهدای نینوا به نمایش گذاشته و غربت امام حسین(ع) و یاران باوفایش در صحرای کربلا را روایت می‌کنند.
همه در سنگ زنی حضور دارند
دامنه برکات و تاثیر قیام عاشورا در بیداری جامعه تا قیامت در زندگی مردم جاری و ساری است از این رو نکته قابل توجه در برگزاری آئین کهن سنگ زنی حضور کودکان، نوجوانان و جوانان و میدان داری پیرغلامان و ریش سفیدان در این مراسم بوده چراکه پیرغلامان و ذاکران اهل بیت(ع) پرچم‌داران دین و اهل بیت(ع) بوده و سالیان متمادی عمر خود را به نشر فرهنگ دینی سپری کرده‌اند و از این رو معتقدند برگزاری مراسم عزاداری سنتی و کهن، اصالتی ارزشمند دارد که از نسل‌های گذشته به آنان رسیده و امروز نیز خود را موظف می‌دانند که این ائین‌های ارزشمند دینی را به نسل‌های بعد از خود انتقال دهند.
یکی از مراسم های زیبا در شهرستان لنجان در پایان عزادری در روز عاشوار نذری دادن است که مردم لنجان ظهر روز عاشورا و تاسوعا بهترین غذای خود را تهیه می کنند و آن را در سینی می گذارند، سینی ها را روی سرهایشان می گیرند و به پشت در حسینیه ای می روند که سینه زن ها، زنجیرزن ها و سنگ زن‌ها از آنجا مراسم عزاداری را آغاز کردند و پس از اقامه نماز جماعت در حسینیه‌ها باز می شود و مردم در صف های طولانی، با سینی هایی بر سر که پر از نذوراتشان است وارد حسینیه می شوند و آنها را در بین عزادارن حسینی تقسیم می‌کنند.02116/131
حامد سلیمیان
نظر شما