به گزارش خبرگزاری ایمنا از تهران، فصل سرما برای مردمان کلان‌شهرها از جمله پایتخت‌نشینان یادآور وارونگی هوا و آلودگی است.
امسال نیز سرمای فراگیر هوا از راه رسیده است و طبق اعلام سازمان هواشناسی شنبه و یکشنبه هفته پیش‌رو کاهش محسوس دما در نیمه شمالی کشور به ویژه در نوار شمالی را داریم، به نحوی که کاهش دما در مناطق شمالی حدود شش تا ۱۲ درجه پیش‌بینی شده است و بیش از ۲۰ استان کشور دمای زیر صفر را تجربه خواهند کرد.
در پی کاهش دمای هوا، رشد مصرف مازوت در نیروگاه‌ها روند افزایشی خواهد داشت و در صورتی که جلوی مصرف بی‌رویه گاز در مصارف خانگی و صنایع گرفته نشود، روند آلاینده‌های خطرناک در کشور افزایشی خواهد شد.
دمای بیشتر خانه‌ها به ویژه در مناطق شهری و کلان‌شهرها در این روزهای سرد سال بیش از ۲۵ درجه است در حالی که دمای رفاه بین ۱۸ تا ۲۱ درجه است و اگر همه مردم در سراسر کشور دمای منزل را دو درجه کاهش دهند، ۵۰ میلیون مترمکعب در روز از مصرف بخش خانگی کاسته و شرایط تأمین و مصرف گاز کشور از شرایط بحرانی خارج می‌شود که روی مصرف مازوت نیز تأثیر می‌گذارد.
در واقع با کاهش دو درجه‌ای دمای خانه‌ها، ادارات و بخش‌های تجاری می‌تواند تا ۲۰ درصد مصرف گاز خانه‌ها را کاهش دهند و این میزان صرفه‌جویی به بیش از ۱۰۰ میلیون مترمکعب گاز در روز خواهد رسید که نتیجه آن گازرسانی بیشتر به نیروگاه‌ها و صنایع و کاهش مصرف سوخت مایع و به‌تبع آن کاهش آلایندگی هوای کلان‌شهرها خواهد بود.
حدود ۲۰ درصد نیروگاه‌ها از مازوت، نفت و گاز به عنوان سوخت دوم استفاده می‌کنند و زمانی که تأمین گاز با مشکل روبه‌رو می‌شود استفاده از سوخت دوم در دستور کار قرار می‌گیرد.
سوخت تحویل داده شده به صنایع و نیروگاه‌ها اصلاح شود
فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مصرف گاز ایران برابر با ۱۱ کشور اروپا است و به همین دلیل نیروگاه‌ها نمی‌توانند در فصل سرما به صورت روز یا کوتاه‌مدت سوخت گاز را تأمین کنند و به همین دلیل مصرف مازوت در بعضی نیروگاه‌ها دنبال می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: در مقطع کنونی کمبود سوخت منجر به افزایش مصرف مازوت و آلودگی هوا شده، به ویژه اینکه در روزهای اخیر میزان مصرف گاز کشور رشد قابل توجهی داشته است؛ بنابراین نیروگاه‌ها به استفاده از سوخت مازوت روی بیاورند که نتیجه آن در معرض خطر قرار گرفتن سلامتی مردم است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی عنوان می‌کند: طبق اعلام سازمان محیط زیست حدود هفت درصد از آلایندگی هوا در کشور ناشی از مصرف سوخت مازوت است، از طرف دیگر مازوتی که نیروگاه‌ها استفاده می‌کنند هشت برابر مازوت استاندارد آلاینده‌های خطرناک دارد و به همین دلیل وزارت نفت باید در راستای اصلاح سوخت تحویلی به صنایع و نیروگاه‌ها اقدام کند.
شهرکی با بیان اینکه بهینه‌سازی مصرف گاز اهمیت بالایی دارد، عنوان می‌کند: بعضی صنایع ایران به دلیل ارزان بودن انرژی به سمت بهینه‌سازی مصرف نرفته‌اند، به عنوان مثال کارخانه‌ای که طی ۳۰ سال احداث شده به سمت بهینه‌سازی نرفته است در حالی که در دنیا اینگونه نیست و شرکت‌ها همواره تجهیزات را برای کاهش مصرف نوسازی و بهینه‌سازی می‌کنند، زیرا برای آن‌ها هزینه سوخت گران است و از طرف دیگر به مسائل زیست محیطی توجه ویژه دارند.
آلودگی هوای کلان‌شهرها طی روزهای گذشته در شرایط ناسالم قرار گرفت و روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ادارات دولتی و مدارس را به تعطیلی کشاند، ابتدای هفته میزان آلودگی هوا در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشت و در پایان هفته نیز برای تمام گروه‌ها ناسالم شد که نشان می‌دهد روند آلودگی هوا به صورت سینوسی و تحت تأثیر ناپایداری جو تغییر می‌کند.
سیاست‌ها برای کاهش آلایندگی‌ها در دستور کار قرار دارد، به نحوی که خاموشی‌ها از روز پنجشنبه دوباره به تهران بازگشت که نشان‌دهنده اعمال محدودیت‌ها برای مصرف سوخت مازوت توسط نیروگاه‌ها و صنایع است.
با تمام این اوصاف بازهم آلایندگی هوا ادامه دارد؛ شاخص دی اکسید کربن هوا از حدود ۵۰ در روز جمعه به ۲۳ در روز شنبه رسید و شاخص نیتروژن هوا نیز از محدوده ۷۰ به محدوده ۴۷ افت کرد.
شاخص‌های PM10 و2.5 PM به ترتیب از ۱۱۰ و ۱۷۰ به محدوده ۶۰ و ۱۲۲ کاهش یافته که تحت تأثیر ریزش‌های جوی بوده است، اما به طور قطع این شاخص‌ها پایدار نیست و دوباره نوسان پیدا می‌کند.
شرایط برای استفاده بیشتر مردم بیشتر از حمل‌ونقل عمومی فراهم شود
احمد طاهری، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست درباره پایداری آلودگی هوا در کلان‌شهرهای کشور به ویژه تهران به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هر ساله به دلیل وارونگی هوا در این فصل میزان آلودگی هوا افزایش پیدا می‌کند، اما به دلیل انجام نشدن تکالیفی که برای کاهش آلودگی هوا دستگاه‌های مختلف باید انجام می‌دادند و از انجام آن سر باز زده‌اند در مقطع کنونی شاهد افزایش آلودگی هوا هستیم.
وی ادامه می‌دهد: هرچند در مقطع کنونی تحت تأثیر ناپایداری هوا کمی از شدت آلودگی‌ها کاسته شده و فعالیت شهروندان به روال عادی بازگشته است.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست خاطرنشان می‌کند: بیشتر آلایندگی هوا در کلان‌شهرهایی همچون تهران و مشهد مربوط به ناوگان حمل‌ونقل است که حدود ۶۰ درصد آلودگی‌ها را ایجاد می‌کند.
طاهری اضافه می‌کند: در حال حاضر حدود پنج میلیون و ۶۰۰ هزار سواری و حدود دو میلیون و ۷۰۰۰ موتورسیکلت در افزایش انتشار آلاینده‌های هوای تهران نقش مؤثری ایفا می‌کنند.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست عنوان می‌کند: در حال حاضر شهرداری تهران اقدامات ارزنده‌ای در راستای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی در دستور کار دارد که می‌تواند مؤثر باشد.
طاهری می‌گوید: طبق قانون ماده ۲ سازمان محیط زیست که ناظر بر موضوع آلایندگی هوا است و طبق بررسی‌ها، در حال حاضر عمل به قانون حمل‌ونقل عمومی در تهران کمتر از چیزی است که طبق قانون هوای پاک باید اجرا شود، در شرایط کنونی باید اقدامات به نحوی مدیریت شود که مردم بیشتر از حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند.
وی با اشاره به شرط کارگروه اضطرار آلودگی هوا برای تعطیلی کامل شهر، تاکید می‌کند: در شرایطی که هوا آلوده می‌شود کارگروه اضطرار آلودگی هوا تصمیماتی همچون طرح زوج و فرد یا محدودیت فروش طرح ترافیک را در تهران اجرا می‌کند تا میزان آلایندگی کمتر شود، اما این تصمیمات چندان در کاهش آلودگی مؤثر نیست.
بیشتر آلایندگی هوا در کلان‌شهرهایی همچون تهران و مشهد مربوط به ناوگان حمل‌ونقل است که حدود ۶۰ درصد آلودگی‌ها را ایجاد می‌کند
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست خاطرنشان می‌کند: بیشترین توجه در تصمیمات کارگروه اضطرار آلودگی هوا به گروه‌های آسیب‌پذیر است تا کمتر در محیط‌های آلوده قرار گیرند.
طاهری می‌افزاید: این کارگروه با درخواست دانشگاه علوم پزشکی و بر مبنای داده‌های سازمان هواشناسی و در وضعیتی که میزان آلایندگی برای گروه‌های حساس خطرناک می‌شود، تعطیلی مدارس را اعلام می‌کند، همچنین در موقعیتی که آلایندگی برای همه گروه‌ها خطرناک می‌شود ادارات و دانشگاه‌ها تعطیل نیز خواهد شد؛ این کارگروه زیرمجموعه استانداری تشکیل جلسه می‌دهد و به همین دلیل همه استان‌ها در شرایط آلودگی هوا درباره تعطیلی‌ها اقدام می‌کنند.
وی با اشاره به اقدامات دیگری که منجر به کاهش آلایندگی هوا می‌شود، اظهار می‌کند: طبق قانون خودروساز باید به ازای هر تولید خودرو چهار خودرو را اسقاط کند، اگر گواهی اسقاط وجود نداشت خودروساز باید ۱.۵ درصد هزینه خودرو را به جای اسقاط به خزانه دولت واریز کند.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست تاکید می‌کند: در ماه‌های گذشته موضوع اسقاط را دنبال کردیم و به همین دلیل توانستیم تعداد اسقاط را افزایش دهیم، سال ۹۹ که واردات خودرو ممنوع بود تعداد اسقاط خودرو ۶۰۰۰ دستگاه بود که در سال جاری به ۲۰۰ هزار دستگاه رسید و پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال به ۳۰۰ هزار دستگاه برسد.
طاهری با بیان اینکه در مقطع کنونی عمده‌ترین آلایندگی توسط موتورسیکلت و خودروهای دیزلی ایجاد می‌شود، اظهار می‌کند: در طرح اسقاط خودرو موضوع موتورسیکلت و خودروهای دیزلی وجود ندارد، به همین در دومین جلسه کارگروه ملی آلودگی هوا در ماه آبان مصوبه طرح اسقاط به‌روزرسانی شد تا برای موتورسیکلت نیز طرح جایگزینی اجرایی شود.
وی می‌افزاید: در حال حاضر ۱۰ درصد از آلایندگی کشور به موتورسیکلت مربوط می‌شود؛ بنابراین تلاش داریم تا موتورسیکلت برقی را در کشور با موتورهای فرسوده و آلاینده جایگزین کنیم.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست ادامه می‌دهد: مشکل اینجا است که پیمایش موتورهای برقی نسبت به مدت زمانی که از موتورسیکلت برای کار استفاده می‌کنند کوتاه‌تر است و به همین دلیل استقبال چندانی از موتورسیکلت برقی نشده است.
طاهری عنوان می‌کند: در دنیا از سواپ باطری استفاده می‌کنند، به این معنا که موتورسوار باطری خالی را تحویل و باطری فول را جایگزین می‌کند که منجر به افزایش استفاده از خودروهای برقی در سطح شهر می‌شود.
وی تصریح می‌کند: کاهش آلودگی برای حمل‌ونقل نیازمند یک طرح بلندمدت است که خودروهای فرسوده جایگزین و از طرف دیگر حمل‌ونقل عمومی ترویج شود؛ بنابراین تصمیمات کوتاه‌مدت اثر چندانی بر کاهش آلودگی ندارد.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست تاکید می‌کند: در مقطع کنونی و با توجه به اینکه سازمان هواشناسی اعلام کرده است که شرایط جوی به سمت ناپایداری می‌رود، شاهد کاهش آلایندگی هوا در تهران خواهیم بود. اما به این معنا نیست که اقدامات لازم برای کاهش آلایندگی هوا مورد توجه قرار نگیرد.
اقدامات شهرداری تهران در راستای اجرای طرح نوسازی ناوگان
سیدجعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران نیز به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: شهرداری تهران در راستای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری در مجموع خرید ۱۵۰۰ دستگاه اتوبوس دیزلی را در دستور کار قرار داده که تاکنون ۵۰ درصد اتوبوس‌های جدید تحویل شهرداری داده شده است و باقیمانده نیز تا پایان سال جاری به شهرداری واگذار می‌شود.
وی اضافه می‌کند: شهرداری قرارداد خرید ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس برقی را با دو شرکت ایرانی منعقد کرده است، اما طرف‌های قرارداد هنوز به وعده خود عمل نکرده‌اند؛ بنابراین این قراردادها از دستور کار خارج شده است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران عنوان می‌کند: قرارداد خرید ۵۰۰ دستگاه مینی‌بوس از یک شرکت داخلی توسط شهرداری دنبال و تعداد محدودی از این مینی‌بوس‌ها تحویل داده شده است، اما به دلیل اینکه این شرکت نمی‌تواند به تعهدات خود عمل کند، اجرای این قرارداد معلق است.
تشکری‌هاشمی تصریح می‌کند: شهرداری تهران انعقاد قرارداد خرید ۴۰۰ دستگاه اتوبوس دوکابین خارجی را با واسطه دو شرکت ایرانی در دستور کار دارد، همچنین طرح جایگزینی تاکسی برقی با چند شرکت مونتاژکار داخلی و واردات بخشی از تاکسی‌ها از طریق سایر شرکت‌ها در دستور کار قرار دارد و به طور قطع اجرای این طرح‌ها می‌تواند در کاهش آلایندگی ناوگان فرسوده و تغییر چهره شهر مؤثر باشد.
نظر شما