به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیتالله سیدابوالحسن مهدوی شامگاه دوشنبه _هجدهم تیر_ در مراسم سومین شب محرم هیئت رزمندگان اسلام اظهار کرد: پذیرش دین با فرمان عقل میسر میشود، اما عقل بشر از نظر شدت و ضعف یکسان نیست؛ گویا نور است و برخی دارای عقل قوی، برخی متوسط و بعضی هم ضعیف هستند؛ برای فهم دین، هر نوع عقل، حتی عقل ضعیف، میتواند با استدلال، خدا را اثبات کند، همچون اثبات خدا توسط پیرزنی که ریسبافی میکرد و میگفت هر حرکتی نیاز به محرک دارد و دست من حرکت میکند که این چرخ میچرخد، پس این جهان چطور روز و شب حرکت کند و خدایی نداشته باشد؟
وی افزود: گاهی فرد، سواد و استدلال علمی ندارد، اما توانایی اثبات خدا و تبعیت از او را دارد، این است که میگوئیم دین عقلانی است، یعنی قبول اثبات خدا با فرمان عقل است؛ کسانی که دین ندارند از عقل استفاده نکردند؛ قضیهای که دو طرف دارد، عکس نقیض آن هم صادق است و اگر عقل به کار گرفته شود، آدمی را به خدا میرساند.
عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: اگر کسی به خدا نرسیده است یعنی عقل دارد، اما در مسیر شناخت خدا به کار نگرفته است؛ نخستین و مهمترین فهم، فهم خالق گیتی است؛ یک استدلال ساده این است که اگر ۱۰ سنگ را کنار هم بگذاریم و سنگ دهم بدون هیچ حرکتی روی زمین بیفتد، خواهید گفت که چون سنگ نهم به آن برخورد کرده است، افتاده است، هرچند این جواب ناقص است اما سوال این است که سنگ قبلی، حرکت مستقلی ندارد و موجود ساکن از داخل خود حرکتی ندارد که اگر داشت باید دائم حرکت میکرد و میافتاد اما نمیافتد؛ تفاوت سکوت و حرکت، نشان میدهد که عامل حرکت، بیرونی است؛ ما این مورد عوامل مباشر و علل واسطه را قبول داریم، اما اینجا بحث علتِ علتهاست.
آیتالله مهدوی ادامه داد: در جهان هستی، چگونگی وجود انسان را به بودن پدر و مادر تعبیر میکنند که ناقص است؛ باید به موجودی رسید که علت ایجاد جهان است و این را عقل میپذیرد؛ در واقع کل مجموعه دین طوری است که خدا را به آن روش ثابت کردیم.
وی گفت: نبوت و امامت هم عقلانی است؛ در واقع معجزهای برای اقناع عقل است و حتی یک معجزه هم کافی است؛ خداوند، قدرت را به حجت خود میدهد زیرا حکیم است؛ دین، دارای دو مجموعه اعمال یا همان فروع دین و اعتقادات و اصول دین است؛ آنچه معمول و متعارف است را مجموعه اصول دین گویند که دارای استدلال عقلی است و پس از پذیرش آن، عقل از درون به سمت عمل به آن حرکت میکند؛ مانند کسی که پزشکی را قبول ندارد و خود را درگیر او نمیکند، اما اگر با اختیار کامل، او را پذیرفت، عقل از درون به میگوید که باید نسخه او را عمل کنیم اما در بحث دین برخی قصد لجبازی دارند.
امام جمعه اصفهان ادامه داد: قرآن میگوید «یا ایها الذین امنوا اطیعوا الله»؛ خداوند میگوید با اختیار خود ایمان آوردید و برای اینکه به نکته ایمان برسیم، بهصورت عقلانی نماز میخوانیم و اعمال دین را انجام میدهیم؛ حتی اگر قرآن رجوع به متخصص را پیشنهاد میکند، در دو جای دیگر تکرار میکند که رجوع به متخصص، عقلانی است و آیه قرآن، تأسیس نیست، بلکه تأیید است؛ رفتن پیش مکانیک با اختیار خودتان صورت میگیرد پس پذیرش تخصص، اختیاری است، اما اگر تخصص او را پذیرفتی باید هر چه گفت بپذیری.
آیتالله مهدوی بیان کرد: تقلید در اسلام، عقلانی است و کسی که به رساله مراجعه نمیکند، عقل خود را نادیده میگیرد، عقل میگوید باید از فقیه جامعالشرایط اطاعت کنی، این تقلید سطحی نیست و عمل خود را تابع اختیار خود قرار میدهیم؛ پس هم اصول دین و هم فروع دین، عقلانی است.
وی خاطرنشان کرد: اگر کسی از ابتدا گفت که به خدا ایمان ندارم، او را مجبور به چیزی نمیکنیم، اما باید با او گفتوگو کنیم و استدلالش را بخواهیم و استدلال کنیم، کسی که خدا را قبول کرده یعنی ایمان آورده است اما گناهان زیادی میکند، خلاف عقل عمل میکند.
نظر شما