به گزارش خبرنگار ایمنا، از جاده باریکی که از هر طرف ماشین و موتور با سرعت و در بین عابران پیاده در حرکت هستند باید بگذریم تا به "قصر" برسیم، محلهای که دیرزمانی بخشی از آن در محدوده بوده و امروز در حریم شهر قرار گرفته، اما چندان به بافت شهری شباهت ندارد.
پلاک یک_منطقه ۱۵، خیابان مقداد؛ محله قصر، محلهای که تنها نام زیبایی را یدک میکشد، اما در آن خبری از زندگی لاکچری و قصرنشینان مرفه نیست؛ تیرهای برق وسط کوچه پس کوچه های آن، زمینهای متروکه، خانه هایی با عقب نشینیهای متفاوت، همه دست در دست هم داده تا زندگی چندان به کام اینگونه قصرنشینان شیرین نباشد؛ اما این تمامی محرومیت آنها نیست...
فضای سبزی که کودکان بتوانند تنها لحظاتی را در کنار دوستان خود بگذرانند، توقع زیادی نیست، اینجا حتی گرد و خاکش هم به بچهها رحم نمیکند و گاه و بیگاه زخمی بر پیکر کودکانه آنها میزند؛ بخشی از محله پر است از زمینهای بایری که روزی سرسبز از زراعت بوده، اما حالا به زبالهدانی تبدیل و به دست فراموشی سپرده شده تا به مشکلی بزرگ برای مردم تبدیل شود.
مردم قصر دل پُری دارند و تنها به دنبال راهی هستند تا مسئولان گلایههایشان را بشنوند و کاری برای آنها انجام دهند؛ در جمعشان هر کس گوشهای از مشکلات را میگوید «محله فقط اسم قشنگی دارد، اما خیلی محروم است! مشکلات ما اینجا یکی دوتا نیست کاش یکی به داد دل ما میرسید، ورودی محله را ببینید، یک پل باریک که چهار محله را به هم وصل میکند، زن و بچههای ما برای رفت و آمد امنیت ندارند چون باید از دل همین ماشینها و موتورها که با سرعت و خلاف رانندگی میکنند، بگذرند، همیشه خاک توی هوا است چون زمین خاکی زیاد داریم و آسفالت درست و حسابی هم نشده.»
پروانه صدری مادر دو فرزند است و از شرایط و کمبود امکانات آموزشی و تفریحی محله به شدت گلایه دارد «کسی باورش نمیشود که در این محل که در یک قدمی شهر قرار دارد بچههای ما مدرسه ندارند. در مدارس محلههای دیگر هم اسم نویسی نمیکنند و میگویند در محدوده ما نیستید؛ باید بیسواد بمانند!؟ پارک یا محلی نیست که تابستان بتوانند بازی کنند، بچههای ما چه گناهی کردند؟ توی کوچهها از بس ماشین رفت و آمد می کند جای بازی ندارند، این محله برای بچههای ما قفس شده!»
ساخت و سازهای خلاف در قصر موجب شده بخشی از محله با مشکل حاشیه نشینی رو به رو شود، برخی به صورت غیرقانونی در زمینهای کشاورزی، آلونکهای سُستی با بلوک و سیمان به عنوان سرپناه ساختهاند و برخی دیگر در محدوده شهر نیستند و امکانات میخواهند و استفاده از خدمات شهری را حق خود میدانند «هر کسی هر طور خواسته خانه ساخته، یکسال ۱۲ متر عقب نشینی و سال بعد ۱۰ متر عقب نشینی قانون میشود؛ یک کوچه منظم و مستقیم نداریم، همه کوچهها مثل مار، پیچ خورده؛ آجر روی آجر بگذاریم ماموران شهرداری سریع از راه میرسند و اجازه نمیدهند، اما هر جا که باید به مشکلات رسیدگی کنند، نه چشم بینایی هست و نه گوش شنوایی! آخر محله افراد حاشیه نشین بدون مجوز قانونی زمینهای کشاورزی را مسکونی کردهاند و روزگار میگذرانند که چهره خیلی بدی به وجود آورده.»
مریم فاتحی، از ساکنان ۱۵ ساله قصر است که از نبود روشنایی کافی در بخش انتهایی این محله گلایه دارد، او می گوید: «بارها برای روشنایی آخر محله به سمت خیابان کارگر استشهاد نوشتیم و به شهرداری منطقه بردیم، اما فایدهای نداشت، تاریکی محله را ناامن کرده، تیرهای برق وسط کوچهها خطرناک است و روزی نیست که تصادفی نداشته باشیم! از داشتن چنین کوچههایی خجالت میکشیم، چرا صدای ما شنیده نمی شود؟»
به گفته عباسعلی کشاورز از بزرگان و ریش سفیدان محله قصر، بسیاری از ساکنان محله جریمههای مربوط به ماده صد را پرداخت کرده اند اما همچنان از داشتن امکانات محروم هستند «نه برق داریم و نه گاز، کوچه های جلوی خانه های ما خاکی است و هر چه برای آسفالت معابر درخواست کردهایم، بیجواب مانده، اگر فقط یک روز در این محله زندگی کنید میفهمید که چه شرایطی را تحمل میکنیم، اینجا اتوبوس نداریم و زن و بچههای ما با هزار مکافات رفت و آمد میکنند.»
در انتهای محله قصر بعد از مسجد ابوالفضل(ع) در کنار جوی آب جاده خاکی وجود دارد که به خیابان کارگر و سپس به خیابان مالک اشتر وصل میشود. با دستور شهردار سابق این جاده آسفالت شده، اما حتی یک تیر چراغ برق برای روشنایی وجود ندارد و همین موضوع گلایه بسیاری از ساکنان اطراف این جاده است؛ هادی ملاعلی یکی از ساکنان محله است که در خصوص تاریکی جاده می گوید «شبها این جاده دید کافی ندارد، تا حالا چند موتوری در جوی آب کنار جاده افتادهاند و زخمی شده اند، تمام زمینهای اطراف جاده، کشاورزی است و فکر نمی کنم پهن کردن این جاده هزینه زیادی بخواهد، اینجا آب و گاز هم ندارد، خیلی مراجعه کردیم، اما جواب درستی به ما نمیدهند.»
چهرهای خسته دارد اما گامهایش را تند تند بر میدارد تا زودتر نزدیک شود؛ «مرتضی» سالهاست در این محله ساکن است «چند شب پیش یک موتورسوار با کارگر من در همین جاده باریک که از یک جاده روستایی هم شرایط بدتری دارد، تصادف کرد و به خاطر تاریکی شب پا به فرار گذاشت؛ شرایط جسمی و زندگی کارگرم اصلاً خوب نیست.»
«ابراهیم نظری» از ما دعوت می کند تا محل زندگیاش را ببینیم. خانه نظری در یک کوچه بنبست است با در آبی رنگی نیمهباز؛ در گوشه حیاطش که بیشتر شبیه خرابه است، چند گوسفند، گاو و مرغ و جوجه نگهداری می کند! خانه در انتهای حیاط با بلوک های سیمانی ساخته شده و حتی امکانات بهداشتی ندارد. خانه نظری از همان خانه هایی است که در زمین کشاورزی و به صورت غیرقانونی ساخته شده است.
برای محله قصر چه میتوان کرد؟
«مسعود قاسمی» مدیر منطقه ۱۵ شهرداری اصفهان درباره مشکلات مطرح شده ساکنان محله قصر میگوید: مباحث مربوط به پل و تعریض خیابان مقداد دوم و شرایط حجم بالای تردد خودروها با وجود عرض کم جاده، در شوراهای ترافیک که حوزه شهرسازی، سازمان طراحی و عمران هر سه حضور دارند باید مطرح شود.
«با توجه به میزان تردد در واحد زمان و نوع وسایل نقلیه عبوری به لحاظ سبک و سنگین، طرح تهیه و بعد قابلیت اجرایی پیدا میکند، بیشک صحبت شهروندان محله قصر صحیح است، چرا که جاده کنار کانال آب یا همان خیابان مقداد با این عرض کم جوابگوی این حجم تردد نیست و موضوع باید در این شورا مطرح و کارشناسان مربوطه نظر دهند تا طرحی مصوب و به اجرا گذاشته شود.»
مدیر منطقه ۱۵ شهرداری اصفهان به شرایط موجود محله قصر اشاره میکند و میگوید: «تا قبل از بازنگری طرح تفصیلی منطقه ۱۵، طرحی داشتیم که در آن محله قصر به عنوان پیشنهاد توسعه شهر در بخش شمال شرق منطقه در نظر گرفته شد و محدوده آن به صورت خط چین روی نقشه با عنوان توسعه آینده شهر در طرح جامع قبلی مشخص بود، اما در طرح بازنگری محدوده قابل توجهی از محله قصر در داخل محدوده به صورت متصل آورده شد و به محدوده اصلی وصل شد؛ در واقع این اتصال برقرار شد و برای آن کاربری و گذربندی در حد لازم پیشبینی شده است، اما دلیل بخشی از مراجعهها و نارضایتی شهروندان این است که ساخت و سازهای پراکنده اطراف محله قصر که در حریم واقع شده، بسیار زیاد است و شهرداری بر اساس قانون نمیتواند به این محدوده خدمات شهری ارائه کند.»
به گفته قاسمی در سنوات گذشته بعضی ساخت و سازها توسط کشاورزان به صورت پراکنده و بدون دریافت پروانه ساخت شکل گرفته، هنگامی که مشاور شرایط را بررسی کرده متوجه شده که نمیتواند تمام ساخت و سازهای پیرامون را پوشش دهد و این امکان وجود ندارد که وقتی طرح تهیه شود در اراضی کشاورزی ورود پیدا کند و در جلسات کمیسیون ماده پنج با این مباحث موافقت نمیشود، محدودهای برای محله قصر به تصویب رسید که بعضی از اراضی و ساخت و سازها خارج از محدوده قرار گرفت و شهرداری در آن محدوده نمیتواند در حال حاضر اقدامی انجام دهد.
حریم منطقه ۱۵ پنج برابر محدوده!
سند پهنهبندی حریم شهر اخیرا تصویب و ابلاغ شده است، این سند برای منطقه ۱۵ شهرداری اصفهان با توجه به اینکه حریم زیاد دارد، بسیار راهگشا خواهد بود، زیرا در این منطقه حدود پنج برابر نسبت به محدوده، حریم وجود دارد و متقاضی دریافت خدمت در حریم زیاد است.
مدیر منطقه ۱۵ شهرداری اصفهان از مکاتبههایی که سالهای قبل با سازمان جهاد کشاورزی برای ارائه امکانات به زمینهای موجود در حریم شده، میگوید: مسئولان جهاد کشاورزی در حد محدود با اقدامات وابسته به کشاورزی و باغات موافقت میکردند، اما حالا در سند پهنهبندی حتی امکانات انبارداری، باسکول، خدمات فراغتی و حتی ورزشی دیده شده که مالکان میتوانند متناسب با مشاغلی که مجاز شمرده شده، درخواست خدمات ارایه دهند؛ البته باید مکاتباتی در این راستا انجام و مراتب به کارگروه امور زیربنایی و شورای برنامهریزی و توسعه استان اعلام شود تا مصوبات لازم را دریافت کند.
وی معتقد است: «در سند پهنهبندی کاربریهای مسکونی و تجاری وجود ندارد و بیشتر به مواردی پرداخته شده که خدشهای به بافت وارد نکند.»
قاسمی از عقبنشینیهای متفاوت پلاکهای مسکونی و حتی نوساز در محله قصر میگوید: در طرح جدید یک عرض و خط بدنه را ارائه کردهایم البته شاید در آن نقطهای که مورد سؤال است، دریافت پروانه ساختمان مربوط به سالهای گذشته بوده و با فاصله زمانی ساخت و ساز انجام شده است.
مدیر منطقه ۱۵ شهرداری اصفهان ارایه خدمات به داخل محدوده را بدون مشکل میداند «حتی اگر ساختمان مسکونی قدیمی بدون زیرساخت برق یا گاز باشد، با دستگاههای مربوطه مکاتبات لازم را انجام خواهیم داد، میگوید: برای ساخت و سازهایی که داخل حریم قرار گرفته، دستور العمل وجود دارد مبنی بر اینکه هر گونه انشعاب خدمات آب، برق و گاز باید در مکاتبه با سازمان جهاد کشاورزی انجام و در صورت اعلام بلامانع بودن، اقدامات لازم را انجام خواهیم داد و اگر ساخت و سازی بدون مجوز انجام شده باشد مراتب به کمیسیون ماده صد ارجاع میشود.»
رعایت حریم قانونی و مصوب وزارت نیرو در نصب تیرهای برق
«سید مجتبی باطنی»، رئیس اداره مهندسی امور نواحی برق شهرستان اصفهان از دلیل تیرهای برق فاصله دار با کنار کوچههای محله قصر اینگونه میگوید: با توجه به پیشبینی نکردن و اجرای پیاده رو در مسیر و نیاز به آزادسازی معابر به طور کامل و یکنواخت در محله قصر و همچنین رعایت حرایم قانونی و مصوب وزارت نیرو در اجرای شبکههای فشار متوسط، بالاجبار پایههای برق با فاصله از دیوار منازل نصب شده و در صورت اجرای جدول پیاده رو و انجام اصلاح معابر و انجام مکاتبات شهر داری با این ارگان، این اداره آمادگی خود را در جهت اصلاح ساختار شبکه های برق اعلام میکند.
وی تاکید میکند: در خصوص نگهداری و تعمیرات روشنایی معابر، علاوه بر بازدید و تعمیرات دورهای که همه ماهه در حال انجام است، طبق آمار نرم افزارهای موجود حداکثر ۷۲ ساعت پس از تماس مشترکان با شماره ۱۲۱ و اعلام آدرس خاموشی و لامپسوزی، چراغ به طور رایگان تعمیر و روشن میشود، لذا به شهروندان پیشنهاد میشود در صورت مشاهده چراغ خاموش با تماس با شماره ۱۲۱ و اعلام لامپسوزی شرکت توزیع برق شهرستان را در ارائه خدمات بهتر یاری رسانند.
تخلفات ساخت و ساز در اراضی کشاورزی از زیر ذرهبین سازمان جهاد کشاورزی دور نمیماند
«احمدرضا صادقی» مدیر سازمان جهادکشاورزی شهرستان اصفهان نیز در مورد ساخت و سازهای خلافی که در اراضی کشاورزی حاشیه محله قصر انجام شده، میگوید: نظارت بر اراضی کشاورزی محله قصر بر عهده مرکز جهادکشاورزی جی و قهاب است که بر تخلفات ساخت و ساز در این نقطیه از شهر رسیدگی میکند.
وی معتقد است: «هیچ تخلف ساخت و سازی در اراضی کشاورزی از ذرهبین جهاد کشاورزی دور نمیماند، و در صورت اعلام گزارش مردمی ساخت و ساز در اراضی کشاورزی از طریق سامانه ۱۳۱ به سازمان جهادکشاورزی یا شناسایی موارد تخلف توسط گشتهای ویژه که روزانه در محدوده های شهری تردد و بازرسی میکنند، در مرحله نخست اخطار توقف ساخت و ساز ارایه و چنانچه ساخت و ساز ادامه یابد گزارش تخلف توسط ماموران سازمان تهیه و توسط مرکز جهادکشاورزی به مدیریت شهرستان اعلام می شود تا در ادامه بخش حقوقی مدیریت جهادکشاورزی شهرستان شکایت بر علیه متخلف یا متخلفان را تنظیم، به دستگاه قضایی ارسال و پیگیری و رسیدگی لازم انجام شود.»
مدیر سازمان جهادکشاورزی شهرستان اصفهان ادامه میدهد: بیشتر ساخت و سازهایی که در اراضی کشاورزی مشاهده میشود، پرونده دارد که تعدادی از آنها در مرحله تحقیق و بعضی از آنها در مراحل دادگاه بدوی یا تجدید نظر است که در نهایت برای تعداد محدودی رأی برائت و برای تعداد بیشتری رأی جریمه و «قلع و قمع» صادر میشود.
گزارش از : راضیه کشاورز- خبرنگار سرویس کلانشهرهای خبرگزاری ایمنا
نظر شما